“Qua cơn bĩ cực”, ngành thép liệu có “đến hồi thái lai”?

Ngành thép vẫn sẽ tiếp tục khó khăn trong quý I

Trong báo cáo ngành thép mới cập nhật, Chứng khoán Vietcombank (VCBS) kỳ vọng giá thép Trung Quốc sẽ duy trì mặt bằng giá thấp như hiện nay cho tới cuối 2023 do:

(1) Nhu cầu thép chưa hồi phục do thị trường nhà ở Trung Quốc chưa có dấu hiệu ấm lên với số nhà xây mới liên tục sụt giảm bởi nguồn vốn để phát triển dự án vẫn còn nhiều vướng mắc tại đây;

2) Các doanh nghiệp sản xuất thép cần giải phóng lượng lớn hàng tồn kho khi liên tục tái hoạt động nhà máy trong bối cảnh gỡ bỏ phong tỏa trong khi nhu cầu chưa bắt kịp;

(3) các nhà máy tại Thổ Nhĩ Kỳ vốn dĩ đã hoạt động dưới công suất do nhu cầu yếu, vì vậy việc đóng cửa do động đất không ảnh hưởng quá nhiều tới nguồn cung thật sự.

VCBS cho rằng kết quả kinh doanh quý I của ngành thép vẫn sẽ tiếp tục tiêu cực.

Dựa theo chỉ số RMI (chỉ số BĐS Trung Quốc) vốn có tương quan khá sát với biến động giá thép, VCBS đánh giá cao khả năng chu kỳ phục hồi của giá thép sẽ bắt đầu vào cuối năm nay. Hiện nay RMI đang ở dưới mốc 100 cho thấy ngành BĐS Trung Quốc vẫn ở giai đoạn yếu và việc RMI tạo đáy và vượt 100 (đánh dấu sự trở lại mạnh mẽ của thị trường bất động sản kéo theo nhu cầu thép bùng nổ) cần mất 6-12 tháng (theo thống kê từ quá khứ).

Tại thị trường nội địa, giá thép thanh sau đà giảm liên tiếp đã đi ngang ở mốc 14,5 triệu đồng/tấn (thấp nhất) và hồi phục nhẹ lên mức 15,5 triệu đồng/Tấn. Tình trạng này đến từ 1) Áp lực giảm giá theo giá thép thế giới; 2) Nhu cầu tiêu thụ thép trong nước có mức sụt giảm mạnh trong quý III/2022 làm các doanh nghiệp sản xuất phải hạ giá bán để đẩy bán nhanh hàng tồn kho; 3) Chi phí sản xuất thép sụt giảm.

VCBS đánh giá giá thép ở mức 14.500 đồng/kg (Giá thép thanh thấp nhất của HPG) đã là mức đáy của thép thanh do ở mức giá này các doanh nghiệp sản xuất thép bằng công nghệ lò điện EAF duy trì mức biên lợi nhuận gộp hòa vốn hoặc lỗ. Tuy nhiên, chu kỳ giá thép sẽ có biến động tương quan với giá thép Trung Quốc như đã nhận định ở phần trước đó và khó có thể tăng giá mạnh trong thời gian tới.

Đầu tư công tạo ra nhu cầu đối với thép. Năm 2022, giải ngân đầu tư công chậm tiến độ khá nhiều do giá vật liệu biến động mạnh và thủ tục giải ngân tốn thời gian. Do đó, VCBS kỳ vọng năm 2023 đầu tư công sẽ bứt phá bởi (1) giải ngân cho các dự án tồn đọng từ 2022 chuyển sang, và (2) gói kích thích kinh tế bổ sung của chính phủ.

Tuy nhiên, VCBS cũng cần lưu ý, tỷ trọng của thép trong đầu tư công là không nhiều, bởi vậy đóng góp chưa thực sự đáng kể. VCBS ước tính tổng sản lượng tiêu thụ thép xây dựng trong năm 2023 sẽ giảm khoảng 4% trước khi hồi phục mạnh 7% vào năm 2024. Động lực thúc đẩy tăng trưởng phần lớn tới từ sự hồi phục của thị trường xây dựng dân dụng.

Các doanh nghiệp thép lớn phải dừng hoạt động 1 phần trong quý I/2023. HPG, POM và nhiều doanh nghiệp trong ngành thép đã đóng lò sản xuất trong quý IV/2022 và mới mở lại 1 phần trong đầu năm nay. Việc đóng lò giúp các doanh nghiệp sống sót qua giai đoạn khó khăn nhờ vào việc cân đối lại dòng tiền hoạt động. Quá trình tái khởi động lò sẽ diễn ra dần dần trong năm 2023, những doanh nghiệp sống sót sẽ vươn lên mạnh mẽ từ 2024. Tuy nhiên, VCBS cho rằng kết quả kinh doanh quý I của ngành thép vẫn sẽ tiếp tục tiêu cực.

Với Công ty CP Tập đoàn Hòa Phát (HOSE: HPG), VCBS dự phóng doanh thu thuần và lợi nhuận sau thuế năm 2023 có thể đạt 112.800 tỷ (giảm 19%) và 9.271 tỷ đồng (tăng 9%) so với năm 2022.

VCBS dự phóng kết quả kinh doanh HPG

Mức dự phóng lợi nhuận của báo cáo tích cực hơn hẳn so với kế hoạch 2023 mà Hoà Phát công bố với con số lợi nhuận sau thuế chỉ đạt 8.000 tỷ đồng, giảm 5% so với thực hiện năm 2022.

Theo VCBS, thị trường xây dựng nội địa kém khởi sắc là khó khăn lớn nhất với Hoà Phát. Khả năng Tập đoàn sẽ khó có thể mở lại các lò cao tại Dung Quất trong quý I, thậm chí quý II bởi tồn kho HRC tại Trung Quốc tiếp tục gia tăng trong khi thị trường tôn mạ Việt Nam được dự báo tiếp tục khó khăn.

Thị trường xây dựng nội địa kém khởi sắc là khó khăn lớn nhất. Tăng trưởng diện tích xây dựng tại Việt Nam được VCBS dự báo sẽ giảm tốc trong 2023 với mức tăng trưởng khoảng 2,4% - tương đương mức thấp năm 2020 khi xảy ra Covid-19, chủ yếu đến từ sự sụt giảm của nhóm xây dựng dự án nhà ở dân dụng vốn chiếm tới 2/3 sản lượng ngành. Theo đó, VCBS dự báo sản lượng ngành thép phục vụ dân dụng giảm khoảng 8%-9% cho năm 2023.

VCBS đánh giá cao khả năng HPG khó có thể mở lại các lò cao tại Dung Quất trong quý I, thậm chí quý II bởi (1) Tồn kho HRC tại Trung Quốc tiếp tục gia tăng đầu năm nay, (2) thị trường tôn mạ Việt Nam được dự báo tiếp tục khó khăn. Theo đó bài toàn đầu ra cho các lò cao vốn để phục vụ HRC tại Dung Quất là khá hóc búa cho HPG.

Tuy nhiên đây là cơ hội cho HPG gia tăng thị phần. HPG có lịch sử gia tăng thị phần trong giai đoạn thị trường khó khăn và bứt phá khi thị trường hồi phục. Nhờ ưu thế về chi phí, HPG thường duy trì mức biến động sản lượng tích cực hơn so với toàn ngành.

Áp lực từ tỷ giá cũng giảm bớt và lỗ chênh lệch tỷ giá sẽ không phát sinh lớn như năm 2022. Mặt khác, HPG gần đây đã có những bước tái khởi động lại các dự án BĐS nhà ở với việc trúng 2 dự án đô thị tại Hưng Yên và Phú Thọ với tổng mức đầu tư lên tới 10.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, VCBS dự báo năm 2025 mới là điểm rơi lợi nhuận đối với các dự án này.

Trong khi đó, VCBS dự báo doanh thu Công ty CP Tập đoàn Hoa Sen (HOSE: HSG) sẽ giảm gần 29% so với cùng kỳ xuống mức 29.339 tỷ đồng trong niên độ tài chính 2022-2023. Theo đó, kỳ vọng Hoa Sen có thể ghi nhận lợi nhuận sau thuế 494 tỷ đồng, cải thiện đáng kể với khoản lãi 251 tỷ của niên độ trước.

VCBS cho rằng, sản lượng tiêu thụ của HSG sẽ gặp nhiều khó khăn do các thị trường xuất khẩu chính như Mỹ và EU suy yếu trong môi trường lãi suất cao trong khi thị trường BĐS nội địa chưa cho thấy dấu hiệu hồi phục.

Dự báo sự phục hồi vào thời điểm cuối năm 2023 khi mặt bằng lãi suất có dấu hiệu điều chỉnh và thị trường bất động sản nội địa ấm dần lên.

Điểm sáng duy nhất là Hoa Sen đã giảm được hàng tồn kho xuống mức rất thấp, giảm thiểu áp lực trích lập dự phòng khi giá thép được dự báo có thể giảm tiếp.

VCBS dự phóng kết quả kinh doanh HSG

Bên cạnh đó, mảng nhựa tăng trưởng tích cực song không đáng kể. Giá hạt nhựa PVC duy trì ở mức thấp tạo điều kiện cho mảng nhựa tăng trưởng. Song mức đóng góp là chưa đáng kể so với mức sụt giảm của mảng tôn.

Với Công ty CP Thép Nam Kim (HOSE: NKG), lợi nhuận sau thuế năm 2023 được dự báo đạt 413 tỷ đồng khi doanh thu sụt giảm 15% xuống 19.577 tỷ đồng. Doanh số xuất khẩu của NKG sẽ chịu nhiều áp lực trong năm 2023 do doanh nghiệp tập trung xuất khẩu vào thị trường Mỹ và đặc biệt là Châu Âu - nơi có triển vọng kinh tế không mấy tích cực.

Tuy nhiên, với việc được SMC hỗ trợ phân phối đầu ra, VCBS cho rằng sản lượng tiêu thụ nội địa của NKG có thể duy trì khá ổn định, tuy nhiên sẽ phải đánh đổi bằng biên lợi nhuận.

Tương tự Hoa Sen, điểm tích cực là NKG đã nỗ lực giảm mạnh hàng tồn kho nhằm tránh phải gia tăng trích lập trong năm 2023 khi giá thép tiếp tục giảm.

VCBS dự phóng kết quả kinh doanh Nam Kim

Giai đoạn khó khăn nhất ngành thép đã qua, Hoà Phát (HPG) đặt mục tiêu lãi 8.000 tỷ đồng Sau khi lỗ kỷ lục trong quý 4/2022, Hoà Phát đã nhận định ngành thép đã trải qua giai đoạn khó khăn nhất và đang ...

Qua giai đoạn khó khăn, triển vọng nào cho HSG và NKG trong năm 2023? SSI Research cho rằng, HSG và NKG đã vượt qua giai đoạn khó khăn nhất và có thể ghi nhận lãi trong thời gian tới. ...

Khối ngoại gom ròng cổ phiếu đầu ngành thép Trong tuần nhóm cổ phiếu ngân hàng, bất động sản đều điều chỉnh, VN-Index đã bị kéo về dưới mốc 1.040.