Ông Đỗ Duy Phi: Cần phối hợp đồng bộ để thực thi Luật Hoá chất hiệu quả

Luật Hoá chất năm 2025 sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2026, để nâng cao hiệu quả thực thi của bộ luật quan trọng này, phóng viên Báo Công Thương đã có cuộc trao đổi với ông Đỗ Duy Phi - Chủ tịch Hội Hoá học Việt Nam.

- Xin ông đánh giá về vai trò của ngành công nghiệp hoá chất, cũng như những điểm mới của Luật Hoá chất 2025 được Quốc hội thông qua vào tháng 6/2025?

Ông Đỗ Duy Phi: Hoá chất là một trong những ngành công nghiệp quan trọng, sản phẩm của ngành công nghiệp hoá chất liên quan đến hầu hết các ngành công nghiệp khác.

Ngành hóa chất hiện chiếm tỷ trọng khoảng 8 đến 10% trong tổng giá trị sản xuất của ngành công nghiệp. Đây là một trong những ngành công nghiệp rất quan trọng, ảnh hưởng tới các toàn bộ sinh hoạt của người dân và sản xuất của các ngành công nghiệp của Việt Nam

Với vai trò quan trọng đó, để ngành hoá chất đóng góp tích cực hơn vào tăng trưởng kinh tế, Quốc hội đã ban hành Luật Hoá chất 2025, nhằm khắc phục những tồn tại của Luật Hoá chất 2007.

Luật Hóa chất sửa đổi có rất nhiều quan điểm mới, xác định ngành công nghiệp hóa chất là ngành công nghiệp nền tảng, và tập trung xây dựng các khu công nghiệp tập trung, nhấn mạnh đến các vấn đề liên quan tới chuyển đổi số, hóa học xanh, giảm thiểu ô nhiễm môi trường, các yêu cầu về bảo đảm an ninh, an toàn hóa chất.

Đấy là những điểm mới mà doanh nghiệp hóa chất và những người sản xuất kinh doanh hóa chất phải thi hành. Đặc biệt, ngay sau khi Luật Hoá chất sửa đổi được ban hành đã có các nghị định, thông tư để hướng dẫn thực thi Luật Hoá chất. Đây là việc làm rất quan trọng, tạo cơ hội cho doanh nghiệp, người dân có cơ sở để áp dụng, tuân thủ luật.

- Một trong những điểm mới trong Luật Hoá chất là Chiến lược phát triển ngành công nghiệp hoá chất đến năm 2030, tầm nhìn 2040. Chiến lược đặt mục tiêu, ngành công nghiệp hoá chất tăng trưởng 10 - 11% đến năm 2030. Để đạt được mục tiêu này, cần những giải pháp gì, thưa ông?

Ông Đỗ Duy Phi: Để thực hiện mục tiêu tăng trưởng 2 con số từ nay đến năm 2030, ngoài giải pháp tập trung phát triển những sản phẩm mới, đầu tư các công trình mới, ngành công nghiệp hoá chất Việt Nam phải ưu tiên đầu tư vào khoa học, công nghệ. Tiếp tục nghiên cứu để cải tiến công nghệ, thiết bị nhằm nâng cao năng lực sản xuất, mở rộng sản xuất.

Bởi khoa học, công nghệ đóng vai trò quan trọng, giúp doanh nghiệp nâng cao giá trị sản phẩm. Bằng chứng là, cùng một nhà máy sản xuất, nhưng sản phẩm được ứng dụng khoa học, công nghệ thì giá trị gia tăng của sản phẩm cao hơn, đóng góp nhiều hơn vào tăng trưởng công nghiệp, tăng trưởng nền kinh tế.

Nhằm đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ vào lĩnh vực hoá chất, Việt Nam cũng cần có chính sách đầu tư mạnh mẽ hơn cho khoa học, công nghệ, khuyến khích các doanh nghiệp đang hoạt động và doanh nghiệp mở rộng đầu tư, ứng dụng công nghệ vào sản xuất, nhằm hướng tới phát triển các sản phẩm hoá học xanh, thân thiện với môi trường như chủ trương của Luật Hoá chất sửa đổi.

Đặc biệt, bản thân các doanh nghiệp hoá chất cũng cần xác định, ứng dụng công nghệ vào sản xuất sản phẩm hoá chất là một khoản đầu tư, chứ không phải là gánh nặng chi phí. Bởi đầu tư vào khoa học, công nghệ sẽ là nền tảng để doanh nghiệp tăng doanh thu, tăng lợi nhuận và giảm chi phí, hướng đến phát triển bền vững.

Phối hợp đồng bộ, nâng cao hiệu quả thực thi

- Luật Hóa chất mới sẽ đi vào để thực thi từ ngày 1/1/2026, theo ông để luật sớm đi vào thực tiễn, chúng ta cần có những giải pháp gì?

Ông Đỗ Duy Phi: Luật Hoá chất 2025 đi vào thực thi sẽ mang lại những cơ hội phát triển tích cực cho ngành hoá chất Việt Nam. Tuy vậy, để luật đi vào cuộc sống, bên cạnh ban hành các nghị định, thông tư hướng dẫn, cơ quan quản lý nhà nước, các hiệp hội, ngành hàng cũng cần phối hợp đồng bộ, mở các lớp tập huấn, phổ biến các nội dung của luật đến với cộng đồng doanh nghiệp, người dân.

Cùng với đó, cơ quan chức năng cũng thường xuyên tổ chức các buổi diễn tập liên quan đến an toàn, an ninh hoá chất, xử lý sự cố hoá chất… để doanh nghiệp, người dân có ý thức thực hiện luật.

Để Luật Hoá chất sửa đổi đi vào cuộc sống, Hội Hóa học Việt Nam cũng thường xuyên tổ chức các hoạt động phổ biến các nghị định, thông tư hướng dẫn liên quan đến Luật Hoá chất. Hàng năm, Hội Hoá học Việt Nam cũng phối hợp với các cơ quan chức năng tổ chức ít nhất là 3 - 4 cuộc tập huấn, giúp doanh nghiệp nâng cao nhận thức và hiệu quả thực thi.

Xin cảm ơn ông!

Những năm qua, ngành công nghiệp hóa chất Việt Nam đã có những bước phát triển tích cực, góp phần nâng cao năng lực sản xuất trong nước, giảm dần sự phụ thuộc vào nhập khẩu, từng bước tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu.