Nông dân Sơn La đầu tư hàng trăm triệu để đổi lại mô hình có lợi nhuận cao và bền vững mỗi năm

29/11/2025 - 13:394 phút đọc

(Banker.vn) Mô hình trồng ớt trong nhà màng tại Sơn La giúp nông dân ổn định năng suất, giảm rủi ro thời tiết và tạo lợi nhuận cao.

Mô hình trồng ớt trong nhà màng mở hướng phát triển mới cho nông dân Phiêng Cằm

Tại xã Phiêng Cằm (tỉnh Sơn La), mô hình trồng ớt trong nhà màng của HTX Toàn Dân Tiến đang trở thành điểm sáng trong phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Những luống ớt xanh mướt, sai trĩu quả, được chăm sóc theo quy trình khép kín không chỉ nâng cao năng suất mà còn giúp nông dân chủ động trước các biến động của thời tiết.

Theo anh Hoàng Văn Dự, cán bộ kỹ thuật của HTX, toàn bộ quy trình canh tác rau trong nhà màng đều tuân thủ tiêu chuẩn VietGAP. Từ khâu làm đất, bón lót, xử lý sâu bệnh đến thu hoạch đều được ghi chép nhật ký sản xuất đầy đủ. HTX chỉ sử dụng phân hữu cơ vi sinh, kết hợp thuốc sinh học phòng nấm bệnh; mọi công đoạn từ làm cỏ, chăm sóc, cắt tỉa cành đều được kiểm soát chặt chẽ với 3 nhân công làm việc theo ca nhằm đảm bảo cây sinh trưởng đồng đều.

Hiện HTX quản lý hơn 3.000 m² nhà màng, trong đó ớt Palermo và ớt chuông ngọt chiếm khoảng 70% diện tích. Đây là hai giống ớt có nguồn gốc ôn đới, ưa khí hậu mát và khá nhạy cảm với sâu hại như bọ phấn, rệp. Nhờ điều kiện khí hậu mát mẻ quanh năm của Phiêng Cằm, ban ngày mùa hè khoảng 32°C, ban đêm xuống 23–24°C nên cây trồng sinh trưởng thuận lợi. Tuy nhiên, những năm gần đây, biến đổi khí hậu khiến nhiều đợt mưa kéo dài xuất hiện, gây ảnh hưởng lớn đến cây trồng ngoài tự nhiên, khiến việc ứng dụng nhà màng trở thành giải pháp phù hợp hơn cho nông dân địa phương.

Trong nhà màng, các yếu tố nhiệt độ, độ ẩm được giữ ổn định, giúp giảm đáng kể tác động của thời tiết và hạn chế sâu bệnh xâm nhập. Nhờ đó, chất lượng và năng suất cây trồng được đảm bảo trong bối cảnh khí hậu thay đổi thất thường. Bà Nguyễn Huyền Trang, cán bộ Trung tâm Kỹ thuật nông nghiệp tỉnh Sơn La, nhận định việc đầu tư nhà màng đòi hỏi mức chi phí tương đối lớn – khoảng trên 100 triệu đồng cho mỗi 1.000 m². Tuy nhiên, hiệu quả sản xuất ổn định hơn rất nhiều so với trồng ngoài trời, đặc biệt với các loại rau quả ưa lạnh vốn dễ bị ảnh hưởng bởi mưa, ẩm và sâu bệnh.

Theo bà Trang, ưu điểm của sản xuất trong nhà màng thể hiện rõ ở việc tạo điều kiện sinh trưởng ổn định, giảm nhu cầu sử dụng thuốc bảo vệ thực vật. Khi cây phát triển khỏe, ít chịu tác động của môi trường, chất lượng sản phẩm được nâng cao, đồng thời giúp nông dân đáp ứng tốt hơn yêu cầu của thị trường về an toàn thực phẩm. Mặc dù vậy, bà cũng lưu ý người trồng phải thường xuyên kiểm tra để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường do cây ớt rất nhạy với biến động thời tiết và độ ẩm.

Liên kết tiêu thụ tạo nền tảng bền vững cho nông dân sản xuất trong nhà màng

Bên cạnh việc chuẩn hóa quy trình canh tác theo tiêu chuẩn VietGAP, HTX Toàn Dân Tiến còn chú trọng xây dựng mạng lưới tiêu thụ ổn định cho sản phẩm. HTX chủ động liên kết với hệ thống siêu thị và nhà hàng tại khu vực miền Bắc, giúp nông dân yên tâm sản xuất mà không phải lo đầu ra. Nhờ vậy, ớt Palermo và ớt chuông ngọt được thu mua với mức giá dao động 50.000–80.000 đồng/kg, giữ ổn định trong nhiều vụ gần đây.

Với năng suất 3–5 kg mỗi cây ớt Palermo và 1,5–3 kg mỗi cây ớt chuông ngọt, trung bình 3.000 m² nhà màng có thể cho sản lượng hơn 20 tấn mỗi vụ. Sau khi trừ các chi phí vật tư, nhân công, lợi nhuận thu về lên tới hàng trăm triệu đồng, trở thành nguồn thu đáng kể cho các hộ tham gia mô hình. Đây là minh chứng rõ ràng cho thấy nông nghiệp công nghệ cao hoàn toàn có thể mang lại hiệu quả kinh tế vượt trội nếu được tổ chức bài bản.

Việc liên kết sản xuất – tiêu thụ không chỉ giúp nông dân giảm bớt rủi ro thị trường mà còn mở ra cơ hội nâng cấp chuỗi giá trị, bởi sản phẩm đạt chất lượng cao sẽ dễ dàng thâm nhập vào các kênh phân phối lớn. Đồng thời, mô hình nhà màng cũng giúp địa phương nhân rộng sản xuất an toàn, phù hợp với quy hoạch phát triển nông nghiệp sinh thái tại Sơn La.

Ngoài ra, việc ứng dụng nhà màng còn tạo tiền đề để Phiêng Cằm tiếp tục phát triển các loại rau quả ôn đới khác, tận dụng điều kiện khí hậu đặc thù. Với sự hỗ trợ về kỹ thuật, cơ chế tín dụng và liên kết thị trường từ HTX và cơ quan chuyên môn, mô hình này đang được xem là hướng đi phù hợp giúp nông dân nâng cao thu nhập, thích ứng biến đổi khí hậu và đáp ứng yêu cầu sản xuất nông nghiệp bền vững.