Những chính sách mới liên quan hoạt động ngân hàng có hiệu lực từ tháng 12/2025

01/12/2025 - 16:017 phút đọc

Hoạt động của công ty con, công ty liên kết của tổ chức tín dụng trong quản lý nợ và khai thác tài sản từ 1/12

Thông tư 31/2025/TT-NHNN do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) ban hành ngày 30/9 quy định rõ phạm vi, đối tượng áp dụng và nguyên tắc hoạt động của các công ty con, công ty liên kết của tổ chức tín dụng khi tham gia lĩnh vực quản lý nợ và khai thác tài sản.

Theo đó, các công ty này gọi chung là “công ty quản lý nợ”, chỉ được phép thực hiện 7 nhóm hoạt động quy định, bao gồm: Quản lý nợ, xử lý nợ theo ủy quyền; quản lý, khai thác tài sản bảo đảm của khoản nợ theo ủy quyền; khai thác tài sản theo ủy quyền của Bên ủy quyền thông qua việc cho thuê một phần trụ sở kinh doanh thuộc sở hữu của Bên ủy quyền chưa sử dụng hết phù hợp với quy định; mua bán nợ theo quy định; mua tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu theo quy định; các hoạt động xử lý nợ xấu, xử lý tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu khác theo phương án cơ cấu lại đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt; định giá tài sản bảo đảm của khoản nợ trong quá trình thực hiện các hoạt động quy định.

Thông tư siết chặt điều kiện để công ty quản lý nợ được mua nợ: ngân hàng gốc phải có tỉ lệ nợ xấu dưới 3% tại kỳ phân loại gần nhất (trừ các khoản theo phương án tái cơ cấu đặc biệt).

Về xử lý tài sản bảo đảm (nhất là bất động sản), công ty quản lý nợ không được kinh doanh bất động sản: khi mua tài sản bảo đảm từ khoản nợ xấu, tổng giá mua không được vượt vốn điều lệ của công ty; nếu là bất động sản, công ty phải bán hoặc chuyển nhượng trong vòng 5 năm kể từ khi mua, nếu giữ quá hạn sẽ bị cấm mua thêm.

Toàn bộ hoạt động của công ty quản lý nợ phải bảo đảm minh bạch, công khai, tôn trọng quyền lợi hợp pháp của tổ chức tín dụng và các bên có liên quan, đảm bảo tuân thủ pháp luật.

Thông tư 31/2025 có hiệu lực từ ngày 1/12/2025.

Quy định điều kiện tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu được thu giữ từ ngày 1/12

Ngày 25/11, Chính phủ đã ban hành Nghị định 304/2025/NĐ-CP quy định điều kiện tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu được thu giữ. Nghị định quy định 4 nhóm đối tượng áp dụng gồm: Tổ chức tín dụng; chi nhánh ngân hàng nước ngoài; tổ chức mà Nhà nước sở hữu 100% vốn điều lệ có chức năng mua, bán, xử lý nợ (sau đây gọi là tổ chức mua bán, xử lý nợ); cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan.

Nghị định cũng quy định điều kiện tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu được thu giữ như sau:

Tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu là chỗ ở duy nhất hoặc công cụ lao động chủ yếu hoặc duy nhất chỉ được thu giữ khi đáp ứng các điều kiện quy định tại điểm a, b, c, d, e khoản 2 Điều 198a Luật số 32/2024/QH15 được sửa đổi, bổ sung bởi Luật số 96/2025/QH15 và một trong 2 điều kiện: Một là, trường hợp thu giữ chỗ ở duy nhất đã được xác nhận và chứng minh theo quy định tại khoản 1 Điều 5 Nghị định này, bên nhận bảo đảm trích một khoản tiền cho bên bảo đảm bằng 12 tháng lương tính theo mức lương tối thiểu quy định tại khoản 2 Điều 3 Nghị định này.

Hai là, trường hợp thu giữ công cụ lao động chủ yếu hoặc duy nhất không hình thành từ vốn vay đã được xác nhận và chứng minh theo quy định tại khoản 1 Điều 5 Nghị định này, bên nhận bảo đảm trích một khoản tiền cho bên bảo đảm bằng 06 tháng lương tính theo mức lương tối thiểu quy định tại khoản 2 Điều 3 Nghị định này.

Tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu không phải là tài sản quy định tại khoản 1 Điều này được thu giữ khi đáp ứng các điều kiện quy định tại điểm a, b, c, d, e khoản 2 Điều 198a Luật số 32/2024/QH15 được sửa đổi, bổ sung bởi Luật số 96/2025/QH15.

Nghị định 304/2025/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 1/12/2025.

12 trường hợp được mở tài khoản ngoại tệ ở nước ngoài từ ngày 15/12

Ngày 31/10/2025, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam quy định về việc mở và sử dụng tài khoản ngoại tệ ở nước ngoài của người cư trú là tổ chức tại Thông tư 39/2025/TT-NHNN, có hiệu lực từ 15/12/2025.

Thông tư quy định rõ, có 12 trường hợp cụ thể tương ứng với 3 nhóm đối tượng được mở tài khoản ngoại tệ ở nước ngoài như sau:

Đối với nhóm tổ chức tín dụng gồm 4 trường hợp:

1. Thực hiện hoạt động ngoại hối ở nước ngoài theo Giấy phép của Ngân hàng Nhà nước, không phải xin phép lại.

2. Thực hiện khoản vay nước ngoài khi hợp đồng yêu cầu phải mở tài khoản ngoại tệ ở nước ngoài.

3. Đáp ứng điều kiện xin cấp phép thành lập và hoạt động cho văn phòng đại diện, chi nhánh, ngân hàng 100% vốn ở nước ngoài.

4. Phục vụ hoạt động của văn phòng đại diện ở nước ngoài.

Đối với nhóm tổ chức kinh tế gồm 5 trường hợp:

5. Đáp ứng điều kiện thành lập và hoạt động chi nhánh, văn phòng đại diện ở nước ngoài.

6. Phục vụ hoạt động của chi nhánh, văn phòng đại diện ở nước ngoài.

7. Thực hiện khoản vay nước ngoài theo thỏa thuận với bên cho vay.

8. Doanh nghiệp thuộc diện đầu tư đặc biệt quan trọng hoặc dự án PPP thực hiện cam kết, thỏa thuận với bên nước ngoài.

9. Thực hiện các cam kết, thỏa thuận, hợp đồng với bên nước ngoài, gồm: hợp đồng thầu xây dựng, hợp đồng mua bán tàu hoặc các hợp đồng khác (khoản 5).

Với nhóm tổ chức khác gồm 3 trường hợp:

10. Tiếp nhận viện trợ của nước ngoài.

11. Tiếp nhận tài trợ của nước ngoài.

12. Thực hiện các trường hợp khác được cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cho phép.

Hướng dẫn quản lý ngoại hối đối với hoạt động đầu tư ra nước ngoài trong lĩnh vực dầu khí từ ngày 15/12

Thông tư 40/2025/TT-NHNN do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam ban hành ngày 31/10/2025 hướng dẫn về quản lý ngoại hối đối với đầu tư ra nước ngoài trong hoạt động dầu khí theo quy định Điều 1 Nghị định 132/2024/NĐ-CP của Chính phủ quy định về đầu tư ra nước ngoài trong hoạt động dầu khí.

Thông tư quy định nhà đầu tư được sử dụng ngoại tệ hoặc đồng Việt Nam (trong trường hợp có thỏa thuận song phương/đa phương cho phép) để thực hiện đầu tư.

Điểm mới quan trọng của Thông tư này là quy định về nguyên tắc mở và sử dụng khoản vốn đầu tư. Sau khi được cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư ra nước ngoài, nhà đầu tư phải mở 1 tài khoản thanh toán bằng 1 loại ngoại tệ phù hợp với nhu cầu chuyển vốn đầu tư ra nước ngoài tại 1 ngân hàng được phép, trừ trường hợp quy định tại khoản 5 Điều 4 Thông tư này, để thực hiện các giao dịch thu, chi liên quan đến đầu tư ra nước ngoài trong hoạt động dầu khí.

Trường hợp chuyển vốn đầu tư ra nước ngoài bằng đồng Việt Nam, nhà đầu tư được mở và sử dụng đồng thời một tài khoản vốn đầu tư bằng đồng Việt Nam và một tài khoản vốn đầu tư bằng ngoại tệ tại cùng một ngân hàng được phép.

Nhà đầu tư phải mở một tài khoản vốn đầu tư cho mỗi dự án đầu tư ra nước ngoài. Trường hợp một dự án đầu tư ở nước ngoài có nhiều nhà đầu tư cùng tham gia, mỗi nhà đầu tư phải mở 1 tài khoản vốn đầu tư để thực hiện các giao dịch liên quan.

Nhà đầu tư có trách nhiệm đăng ký và đăng ký thay đổi giao dịch ngoại hối với Ngân hàng Nhà nước (hoặc chi nhánh NHNN) theo đúng trình tự, thủ tục quy định để đảm bảo tính tuân thủ và minh bạch của dòng tiền.

Thông tư có hiệu lực thi hành từ ngày 15/12/2025

Quy định về phân loại tài sản có trong hoạt động của ngân hàng từ ngày 15/12

Ngày 31/10/2025, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam ban hành Thông tư số 37/2025/TT-NHNN quy định về Sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 31/2024/TT-NHNN của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam quy định về phân loại tài sản có trong hoạt động của ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng phi ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.

Về phân cấp báo cáo, Thông tư sửa đổi quy định về nơi gửi báo cáo kết quả tự phân loại nợ, cam kết ngoại bảng và trích lập dự phòng rủi ro. Cụ thể, ngân hàng, TCTD phi ngân hàng gửi báo cáo cho Cục Quản lý, giám sát tổ chức tín dụng. Chi nhánh ngân hàng nước ngoài nếu thuộc đối tượng thanh tra, giám sát an toàn vi mô của Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Khu vực sẽ gửi báo cáo trực tiếp cho Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Khu vực đó thay vì gửi về Trung ương như trước đây.

Thông tư quy định rõ trách nhiệm của các đơn vị trong việc thanh tra, giám sát và xử lý vi phạm về phân loại nợ, trích lập dự phòng rủi ro. Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng và Cục Quản lý, giám sát TCTD chịu trách nhiệm đối với các ngân hàng, TCTD phi ngân hàng. Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh, thành phố (hoặc chi nhánh Khu vực) chịu trách nhiệm thanh tra, giám sát đối với các chi nhánh ngân hàng nước ngoài đóng trên địa bàn thuộc phạm vi quản lý của mình.

Về quy trình chấp thuận phân loại nợ định tính, Ngân hàng Nhà nước sẽ có văn bản chấp thuận hoặc không chấp thuận việc phân loại nợ và cam kết ngoại bảng theo phương pháp định tính trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ.

Thông tư có hiệu lực thi hành từ ngày 15/12/2025.