Sáng 28/10, tại Hà Nội, Sở Công Thương phối hợp với Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) tổ chức Hội nghị công bố triển khai cấp Giấy chứng nhận xuất xứ (C/O) và đối thoại với doanh nghiệp. Tại sự kiện, các nội dung liên quan đến kỹ thuật và Hệ thống quản lý và và cấp chứng nhận xuất xứ điện tử (Hệ thống eCoSys) nhận được nhiều quan tâm từ cộng đồng doanh nghiệp xuất nhập khẩu.
Hơn 50.000 doanh nghiệp sử dụng eCoSys, áp lực xử lý hồ sơ tăng 30%
Bà Lại Việt Anh, Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, cho biết, hệ thống eCoSys đã tiếp nhận hồ sơ từ năm 2008 và đến nay có hơn 50.000 doanh nghiệp tham gia, với bình quân 2 triệu bộ hồ sơ mỗi năm, tương đương gần 8.000 bộ/ngày, một khối lượng xử lý rất lớn.
Bà Lại Việt Anh, Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số. Ảnh: Phong Lâm
Từ tháng 5/2025, các mẫu C/O không ưu đãi, như Form A và Form B, do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) từng cấp, đã được chuyển giao cho các Sở Công Thương địa phương. Hệ thống eCoSys tiếp nhận thêm khoảng 400.000 bộ hồ sơ, trước đây hoàn toàn xử lý thủ công. Việc mở rộng này khiến áp lực hệ thống tăng khoảng 30% chỉ trong vài tháng.
“Sau khi cơ chế cấp C/O điện tử đồng bộ triển khai, nhu cầu sử dụng các mẫu Form B và form không ưu đãi tăng mạnh, có thời điểm vượt 40% so với bình thường, dẫn đến tốc độ xử lý hệ thống chậm, gián đoạn”, bà Lại Việt Anh chia sẻ.
Bà Lại Việt Anh cũng cho biết, việc nâng cấp hệ thống đang được triển khai, song quy trình đầu tư, đấu thầu, phê duyệt dự án trong khu vực công cần thời gian. Các đơn vị đang tối ưu thuật toán, tăng tốc xử lý và khắc phục tạm thời để đảm bảo hệ thống vận hành ổn định. Dự kiến, đến tháng 12/2025, giai đoạn nâng cấp toàn bộ Hệ thống eCoSys sẽ hoàn tất.
C/O điện tử tích hợp QR, dữ liệu chính xác giúp thông quan thuận lợi
Bà Lại Việt Anh nhấn mạnh, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số luôn đồng hành cùng doanh nghiệp, với đội ngũ kỹ thuật và chuyên viên sẵn sàng hỗ trợ 24/7. Doanh nghiệp có thể liên hệ trực tiếp qua hotline trên hệ thống eCoSys để được hướng dẫn kịp thời, kể cả ngoài giờ hành chính.
Toàn cảnh hội nghị. Ảnh: Phong Lâm
Về tình huống một số C/O đã cấp nhưng không được cơ quan nhập khẩu chấp nhận, nguyên nhân thường xuất phát từ quy trình vận hành giữa các phòng cấp C/O hoặc vấn đề kết nối dữ liệu với hải quan nước ngoài. Khi gặp sự cố, doanh nghiệp cần thông báo ngay cho Sở Công Thương hoặc Cục Xuất nhập khẩu để phối hợp kiểm tra và xử lý kịp thời, đảm bảo quyền lợi và ưu đãi thuế quan.
Toàn bộ quy trình cấp C/O hiện nay đều được thực hiện điện tử, dữ liệu truyền qua Cổng Thông tin một cửa quốc gia và chuyển tiếp tới cơ quan hải quan nước nhập khẩu. Do nhiều khâu trung gian, khi hải quan nước ngoài tra cứu không thấy thông tin C/O, nguyên nhân có thể xuất phát từ bất kỳ khâu nào trong quy trình.
Những form C/O tích hợp mã QR giúp hải quan nước nhập khẩu dễ dàng quét và kiểm tra toàn bộ thông tin trên hệ thống, hạn chế rủi ro và nhầm lẫn. Bà Lại Việt Anh lưu ý, trong cơ chế C/O điện tử, việc đảm bảo dữ liệu chính xác là then chốt để thông quan thuận lợi và hưởng đầy đủ ưu đãi thuế quan.
“Các form C/O khi được cấp sẽ dẫn đến một đường dẫn cụ thể trên hệ thống eCoSys. Nếu dẫn đúng đến eCoSys chính thống, thông tin hiển thị chính xác, doanh nghiệp hoàn toàn yên tâm. Ngược lại, nếu đường dẫn đến địa chỉ khác, không thuộc eCoSys chính thống, tình huống này dễ dàng nhận diện và không gây nhầm lẫn”, bà Lại Việt Anh giải thích.
Một số lỗi kỹ thuật có thể phát sinh trong quá trình truyền dữ liệu, như ký tự đặc biệt không được chấp nhận bởi hải quan nước nhập khẩu. Hệ thống sẽ trả lại thông tin từ hải quan nước nhập khẩu về Việt Nam, rồi tới doanh nghiệp. Đây là sự cố kỹ thuật thông thường, không ảnh hưởng đến tính hợp pháp của C/O.
Các vấn đề này đã được ghi nhận và sẽ được tối ưu hóa trong quá trình nâng cấp hệ thống, nhằm giảm thiểu rủi ro, đặc biệt với Form D và các form liên quan. Mục tiêu là tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp trong khai báo, xuất khẩu và tra cứu C/O điện tử.
Bà Lại Việt Anh nhấn mạnh, hệ thống ổn định, dữ liệu chính xác và kết nối thông suốt sẽ giúp doanh nghiệp tiếp cận ưu đãi thuế quan kịp thời, nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế.