Từ ngày 1/1/2021, một số Luật, Bộ luật chính thức có hiệu lực như Bộ luật Lao động, Luật Chứng khoán, Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư… và có nhiều tác động đến các doanh nghiệp…
Dưới đây là những điểm mới nổi bật của một số Luật, Bộ luật sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/1/2021:
1. Bộ luật Lao động 2019
Bộ luật Lao động 2019 có nhiều nội dung mới nổi bật. Về hợp đồng lao động, chỉ còn 2 loại hợp đồng lao động: Hợp đồng không xác định thời hạn và hợp đồng xác định thời hạn. Không còn Hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định.
Người lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động không cần lý do chỉ cần đáp ứng điều kiện về thời gian báo trước (trừ số trường hợp không cần báo trước). Trước đó, Bộ Luật lao động 2012 quy định người lao động có hợp đồng lao động xác định thời hạn khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động bắt buộc phải có 1 trong những lý do theo quy định đồng thời đáp ứng điều kiện về thời gian báo trước.
Người sử dụng lao động phải phải chịu chi phí mở tài khoản cho người lao động nếu trả lương qua ngân hàng…
Nhiều trường hợp người lao động được nghỉ việc riêng và hưởng nguyên lương như kết hôn (nghỉ 3 ngày); Con đẻ, con nuôi kết hôn (nghỉ 1 ngày); Cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi; cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi của vợ hoặc chồng; vợ hoặc chồng; con đẻ, con nuôi chết (nghỉ 3 ngày).
Người lao động được nghỉ 2 ngày dịp Quốc khánh 2/9 và hưởng nguyên lương.
2. Luật Chứng khoán 2019 với một số quy định mới
Thành lập Tổng công ty lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam. Theo quy định tại Tổng công ty lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam là doanh nghiệp được thành lập và hoạt động theo quy định của Luật này và Luật Doanh nghiệp, do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ hoặc tổng số cổ phần có quyền biểu quyết.
Bổ sung hành vi bị cấm trong hoạt động về chứng khoán và thị trường chứng khoán như: Sử dụng tài khoản, tài sản của khách hàng khi không được khách hàng ủy thác hoặc trái quy định của pháp luật hoặc lạm dụng tín nhiệm để chiếm đoạt tài sản của khách hàng; Cho người khác mượn tài khoản để giao dịch chứng khoán, đứng tên sở hữu chứng khoán hộ người khác dẫn đến hành vi thao túng giá chứng khoán.
Phải niêm yết hoặc đăng ký giao dịch cổ phiếu trên sàn sau khi kết thúc đợt chào bán. Một trong những điều kiện chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng của công ty cổ phần đó là “Có cam kết và phải thực hiện niêm yết hoặc đăng ký giao dịch cổ phiếu trên hệ thống giao dịch chứng khoán sau khi kết thúc đợt chào bán”.
Tương tự đối với việc chào bán trái phiếu ra công chúng thì tổ chức phát hành cũng phải có cam kết và phải thực hiện niêm yết trái phiếu trên hệ thống giao dịch chứng khoán sau khi kết thúc đợt chào bán.
Công ty đại chúng chỉ được chào bán thêm cổ phiếu ra công chúng nếu có lãi.
3. Luật Đầu tư 2020
Luật Đầu tư 2020 có những nội dung mới đáng chú ý như chính thức cấm kinh doanh dịch vụ đòi nợ, số lượng ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện giảm còn 227, bổ sung nhiều ngành, nghề ưu đãi đầu tư, thêm hình thức ưu đãi đầu tư.
Nhiều điểm mới về chính sách ưu đãi và hỗ trợ đầu tư đặc biệt, theo đó, việc áp dụng ưu đãi, hỗ trợ đầu tư đặc biệt nhằm khuyến khích phát triển một số dự án đầu tư có tác động lớn đến phát triển kinh tế – xã hội do Chính phủ quyết định và được áp dụng đối với các đối tượng
(1) Dự án đầu tư thành lập mới các trung tâm đổi mới sáng tạo, trung tâm nghiên cứu và phát triển có tổng vốn đầu tư từ 3.000 tỷ đồng trở lên, thực hiện giải ngân tối thiểu 1.000 tỷ đồng trong thời hạn 3 năm kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư hoặc chấp thuận chủ trương đầu tư; trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia được thành lập theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ;
(2) Dự án đầu tư thuộc ngành, nghề đặc biệt ưu đãi đầu tư có quy mô vốn đầu tư từ 30.000 tỷ đồng trở lên, thực hiện giải ngân tối thiểu 10.000 tỷ đồng trong thời hạn 3 năm kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư hoặc chấp thuận chủ trương đầu tư.
Chỉ còn 4 trường hợp nhà đầu tư không phải ký quỹ để bảo đảm thực hiện dự án đầu tư bao gồm nhà đầu tư trúng đấu giá quyền sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất thu tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê; nhà đầu tư trúng đấu thầu thực hiện dự án đầu tư có sử dụng đất; nhà đầu tư được Nhà nước giao đất, cho thuê đất trên cơ sở nhận chuyển nhượng dự án đầu tư đã thực hiện ký quỹ hoặc đã hoàn thành việc góp vốn, huy động vốn theo tiến độ quy định tại văn bản chấp thuận chủ trương đầu tư, Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư; nhà đầu tư được Nhà nước giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án đầu tư trên cơ sở nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất của người sử dụng đất khác.
4. Luật Doanh nghiệp 2020
Luật Doanh nghiệp 2020 có những nội dung mới đáng chú ý: bỏ quy định về thông báo mẫu dấu doanh nghiệp trước khi sử dụng, thêm đối tượng không được thành lập doanh nghiệp, rút ngắn thời gian báo trước khi tạm ngừng kinh doanh từ 2021, thay đổi khái niệm doanh nghiệp nhà nước.
5. Luật Xây dựng sửa đổi 2020
Luật Xây dựng sửa đổi 2020 quy định 9 loại công trình được miễn giấy phép xây dựn như công trình bí mật nhà nước; công trình xây dựng khẩn cấp; Công trình xây dựng tạm, Công trình quảng cáo không thuộc đối tượng phải cấp giấy phép xây dựng theo quy định của pháp luật về quảng cáo; công trình hạ tầng kỹ thuật viễn thông thụ động theo quy định của Chính phủ, nhà ở riêng lẻ có quy mô dưới 7 tầng thuộc dự án đầu tư xây dựng khu đô thị, dự án đầu tư xây dựng nhà ở có quy hoạch chi tiết 1/500 đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt…
Thời gian cấp giấy phép xây dựng được rút ngắn từ 30 ngày như hiện nay xuống còn 20 ngày, theo đó, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ, cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng phải xem xét hồ sơ để cấp giấy phép trong thời gian 20 ngày đối với trường hợp cấp giấy phép xây dựng công trình, bao gồm cả giấy phép xây dựng có thời hạn, giấy phép xây dựng điều chỉnh, giấy phép di dời và trong thời gian 15 ngày đối với nhà ở riêng lẻ.
Tuy nhiên, xây nhà ở tại nông thôn từ 7 tầng trở lên phải xin giấy phép.
6. Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư 2020
Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư 2020 thu hẹp các lĩnh vực đầu tư theo phương thức PPP, chỉ còn 5 lĩnh vực sau: Giao thông vận tải; Lưới điện, nhà máy điện, trừ nhà máy thủy điện và các trường hợp Nhà nước độc quyền theo quy định của Luật Điện lực; Thủy lợi; cung cấp nước sạch; thoát nước và xử lý nước thải; xử lý chất thải; Y tế; giáo dục – đào tạo; Hạ tầng công nghệ thông tin.
Luật quy định dừng triển khai dự án mới áp dụng loại hợp đồng BT từ 2021, quy định rõ việc lựa chọn nhà đầu tư
Nếu như Luật Đầu tư và Nghị định hướng dẫn chỉ dẫn chiếu việc lựa chọn nhà đầu tư thực hiện theo quy định của pháp luật về đấu thầu thì Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư đã quy định rõ việc lựa chọn nhà đầu tư.
Cụ thể, các hình thức lựa chọn nhà đầu tư được áp dụng trong đầu tư theo phương thức PPP như sau: Đấu thầu rộng rãi, Đàm phán cạnh tranh, Chỉ định nhà đầu tư, Lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt.
Hoàng Duy
Theo Tạp chí Thị trường Tài chính – Tiền tệ (link gốc)
