Một mặt hàng Việt bất ngờ "lên đời": EU tăng nhập 73%, Trung Quốc đẩy mạnh gom hàng

03/12/2025 - 11:044 phút đọc

(Banker.vn) Một mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam đang tăng mạnh, đạt gần 300 triệu USD sau 10 tháng, với EU và Trung Quốc đẩy nhu cầu, tạo bước bật hiếm có của ngành.

Xuất khẩu tăng mạnh, nhiều thị trường đồng loạt mở rộng nhu cầu

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), xuất khẩu chả cá và surimi trong 10 tháng đầu năm 2025 đạt 292 triệu USD, tăng 24% so với cùng kỳ 2024. Đây là mức tăng bất ngờ khi thị trường thủy sản thế giới vẫn còn nhiều biến động sau giai đoạn thắt chặt nhu cầu kéo dài.

margin: 15px auto;" />

Động lực tăng trưởng đến từ sự phục hồi của các thị trường châu Á truyền thống như Hàn Quốc và Thái Lan là hai "điểm tựa" lâu năm của surimi Việt Nam. Kim ngạch sang Hàn Quốc đạt 71 triệu USD, còn Thái Lan đóng góp 67 triệu USD trong 10 tháng, tiếp tục khẳng định đây là nhóm thị trường nền tảng giúp duy trì sức tiêu thụ ổn định.

Song, yếu tố tạo nên sự bứt phá lớn nhất lại nằm ở thị trường EU, nơi nhập khẩu chả cá – surimi Việt Nam tăng tới 73% so với cùng kỳ. Nhu cầu tại khu vực này chuyển dịch mạnh sang các sản phẩm chế biến sẵn, đóng gói nhỏ gọn, tiện lợi cho tiêu dùng nhanh. Surimi Việt Nam đang chiếm ưu thế trong nhóm sản phẩm này.

Trong khi đó, Trung Quốc tiếp tục là thị trường lớn đầy tiềm năng, với tăng trưởng giá trị đạt 44%. Sự kết hợp giữa nhu cầu thực phẩm chế biến tăng mạnh, chi phí cạnh tranh và thói quen tiêu dùng thay đổi đang giúp surimi Việt Nam đứng vững tại thị trường tỷ dân.

Thế giới chuộng surimi: Ngon, bổ, rẻ là vũ khí cạnh tranh của doanh nghiệp Việt

Surimi và các sản phẩm từ chả cá đang trở thành mặt hàng được ưu tiên tại nhiều quốc gia vì mang lại giá trị dinh dưỡng ổn định nhưng có mức giá dễ tiếp cận hơn so với nhiều loại hải sản khác. Trong bối cảnh giá cá biển tăng cao, người tiêu dùng thu nhập trung bình tại châu Á, châu Âu hay Trung Đông đều chuyển dần sang các sản phẩm từ surimi như thanh cua, chả cá viên, viên lẩu, sản phẩm đông lạnh tiện lợi giúp nhu cầu toàn cầu tăng nhanh.

Việt Nam hiện có hơn 50 doanh nghiệp tham gia xuất khẩu surimi – chả cá. Một số đơn vị như Dalu Surimi, Kicoimex, Coimex đang nắm giữ thị phần đáng kể nhờ duy trì chất lượng ổn định, đầu tư công nghệ cấp đông sâu và hệ thống truy xuất nguồn gốc đáp ứng yêu cầu quốc tế.

Không chỉ tăng trưởng tại các thị trường truyền thống, doanh nghiệp Việt còn đang mở rộng xuất khẩu sang Tây Ban Nha, Colombia, Đài Loan, và nhiều thị trường mới nổi khác. Việc đa dạng hóa thị trường giúp giảm phụ thuộc vào một vài khu vực cố định – yếu tố rất quan trọng trong bối cảnh ngành thủy sản toàn cầu biến động.

Một biến số đáng chú ý là Nga – nước dẫn đầu thế giới về nguồn cung cá minh thái, nguyên liệu chính sản xuất surimi. Nga được dự báo sẽ tăng mạnh sản lượng surimi trong thời gian tới, tạo thêm áp lực cạnh tranh. Tuy nhiên, các chuyên gia nhận định thị trường thế giới vẫn đủ lớn để hấp thụ lượng cung mới, đặc biệt đối với các sản phẩm có mức giá cạnh tranh và chất lượng tốt như của Việt Nam.

Cơ hội đi cùng thách thức

Dù có nhiều tín hiệu tích cực, ngành chả cá & surimi Việt Nam vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức. Đầu tiên là vấn đề chi phí nguyên liệu. Giá cá trắng và phụ phẩm là nguồn chính để chế biến surimi, có thể biến động bất thường theo mùa và theo diễn biến nguồn cung toàn cầu. Nếu giá nguyên liệu tăng quá mạnh, biên lợi nhuận của doanh nghiệp sẽ bị thu hẹp.

Thứ hai, chi phí logistics và vận chuyển tới các thị trường xa như EU hay Bắc Mỹ liên tục biến động, trong khi sản phẩm surimi đòi hỏi điều kiện bảo quản đông lạnh nghiêm ngặt. Điều này tạo thêm áp lực cho doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Bên cạnh đó, các thị trường khó tính như EU, Nhật Bản hay Mỹ yêu cầu doanh nghiệp phải đáp ứng các tiêu chuẩn cao về truy xuất nguồn gốc, chứng nhận an toàn, tiêu chuẩn HACCP, kiểm soát dư lượng. Khối doanh nghiệp lớn có lợi thế trong việc đầu tư công nghệ, còn nhóm doanh nghiệp nhỏ cần sự hỗ trợ nhiều hơn để nâng cấp dây chuyền.

Cạnh tranh quốc tế cũng ngày càng gay gắt khi nhiều nước như Thái Lan, Trung Quốc, Indonesia gia tăng mạnh công suất sản xuất surimi. Do đó, Việt Nam cần củng cố lợi thế về giá, nâng chuẩn chất lượng và tập trung chế biến sâu để tăng biên lợi nhuận.

Dù còn nhiều thách thức, đa số chuyên gia đều nhận định triển vọng xuất khẩu surimi – chả cá Việt Nam vẫn tích cực trong năm 2026. Sự phục hồi của nhu cầu toàn cầu và xu hướng tiêu dùng thực phẩm tiện lợi sẽ tiếp tục hỗ trợ ngành này tăng trưởng bền vững.