Một doanh nghiệp bất ngờ xin góp mặt ở hạng mục “trái tim” của dự án đường sắt 67 tỷ USD

30/11/2025 - 18:144 phút đọc

(Banker.vn) Một doanh nghiệp vừa bất ngờ đề nghị tham gia phần tín hiệu và điện khí hóa, đây được xem là hạng mục “trái tim” của dự án đường sắt tốc độ cao.

Ngày 27/11/2025, trong buổi làm việc với Chính phủ, Công ty CP Vận tải đường sắt Việt Nam (TRV) một lần nữa thể hiện rõ tham vọng tham gia sâu vào chương trình đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, đây là dự án hạ tầng quốc gia đặc biệt lớn, với tổng mức đầu tư dự kiến lên tới 67 tỷ USD. Doanh nghiệp muốn hiện diện ngay ở những hạng mục được coi là tinh túy nhất của hệ thống, gồm thiết bị tín hiệu, thông tin liên lạc và điện khí hóa, những yếu tố quyết định chất lượng vận hành, mức độ an toàn và tính ổn định của tuyến đường sắt tốc độ cao trong dài hạn.

Theo thông tin từ Báo Xây dựng, đề xuất này được thể hiện trong công văn 185/2025/KH-TRV gửi Chính phủ, TRV cho rằng doanh nghiệp có thể đóng góp vào các dự án đường sắt quốc gia ở những khâu đòi hỏi kỹ thuật cao, đặc biệt là tuyến Bắc – Nam tốc độ cao và trục Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng. Hướng đi mà công ty theo đuổi là tự chủ công nghệ từ sản xuất, chuyển giao thiết bị tín hiệu điện tử và điện khí hóa, đến các hệ thống phục vụ vận hành khai thác.

Dù mới hoạt động từ năm 2017, TRV nhấn mạnh rằng năng lực kỹ thuật của công ty được xây dựng dựa trên hơn hai thập kỷ kinh nghiệm trong ngành của đội ngũ nhân sự nòng cốt. Công ty hiện sở hữu một hệ sinh thái gồm nhiều đơn vị thành viên, tham gia cả sản xuất toa xe, nghiên cứu công nghệ lẫn dịch vụ vận tải và hậu cần. Nhờ vậy, TRV tin rằng họ có đủ nền tảng để đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế về an toàn và chất lượng khi bước vào lĩnh vực tín hiệu - điện của đường sắt tốc độ cao.

Doanh nghiệp cũng đề nghị Chính phủ cân nhắc giao quyền đầu tư cơ sở hạ tầng kỹ thuật nhằm phục vụ việc lắp đặt, kiểm định và bảo trì thiết bị tín hiệu, điện khí hóa. Song song với đó, TRV muốn tham gia trực tiếp vào khâu đào tạo nguồn nhân lực chuyên sâu về tín hiệu – điện tốc độ cao, phối hợp cùng các trường đại học và tổ chức trong và ngoài nước, nhằm xây dựng đội ngũ kỹ sư đáp ứng nhu cầu triển khai dự án trong tương lai.

Để hiện thực hóa các kế hoạch nói trên, doanh nghiệp kiến nghị được bố trí khoảng 20 ha đất tại vị trí phù hợp để thành lập tổ hợp công nghiệp sản xuất và kiểm định thiết bị tín hiệu, điện và toa xe. TRV cũng mong muốn được miễn thuế nhập khẩu đối với máy móc, thiết bị và linh kiện phục vụ sản xuất trong giai đoạn đầu, đồng thời tiếp cận nguồn vốn ưu đãi của Nhà nước. Theo công ty, những cơ chế hỗ trợ dành cho lĩnh vực nghiên cứu và chế tạo thiết bị công nghệ cao là điều kiện quan trọng để hình thành năng lực tự chủ trong dài hạn, hạn chế phụ thuộc vào nhà cung cấp nước ngoài.

Những kiến nghị này xuất hiện trong bối cảnh Chính phủ đã nhiều lần yêu cầu các bộ ngành và doanh nghiệp trong nước nghiên cứu, làm chủ công nghệ hạ tầng đường sắt. Tại cuộc họp cuối tháng 4/2025, Thủ tướng Phạm Minh Chính giao Bộ Xây dựng phối hợp với các đơn vị như VNPT và Viettel phát triển năng lực tự chủ về công nghệ thông tin, tín hiệu và hệ thống điều khiển đường sắt.

Viettel thực tế đã chuẩn bị từ sớm, khi dự án đường sắt đô thị Hà Nội bước vào giai đoạn triển khai năm 2018, tập đoàn từng đề xuất xây dựng hệ thống phủ sóng viễn thông cho tuyến Cát Linh – Hà Đông. Đến năm 2024, Viettel cho biết họ đã phủ sóng băng rộng di động trên toàn bộ các tuyến đường sắt, cao tốc và quốc lộ, đảm bảo không có đoạn mất tín hiệu kéo dài quá 1 km.

Trong khi đó, mạng Vinaphone của VNPT đã sớm triển khai phủ sóng 5G tại nhiều địa phương. Bước sang năm 2025, VNPT đặt mục tiêu mở rộng vùng phủ 5G lên gấp ba lần hiện nay và tiến tới phủ sóng gần như toàn bộ dân số cả nước.