Kỹ năng chọn cổ phiếu tốt đang giao dịch dưới giá trị thực thông qua chỉ số P/E

Có hai bước cơ bản để tìm ra những cổ phiếu bị định giá thấp: Đầu tiên là lên một danh sách sơ bộ những cổ phiếu mà bạn sẽ phân tích thông qua một số tiêu chí sàng lọc cơ bản, sau đó phân tích sâu hơn các cổ phiếu này bằng việc kiểm tra các báo cáo tài chính của các công ty được chọn.

Theo quy tắc của Benjamin Graham, một cổ phiếu bị định giá thấp cần có giá giao dịch thấp hơn ít nhất là 30% giá trị thực của nó. Vì vậy, làm thế nào để bạn xác định được giá trị nội tại của một công ty, đặc biệt nếu bạn không được đào tạo về kinh doanh và không biết chút gì về cách định giá một công ty?

Một số chỉ số giá trị đầu tư cơ bản

Hệ số giá trên thu nhập bình quân một cổ phiếu P/E: Có thể bạn đã từng nghe các nhà phân tích tài chính đề cập rằng một cổ phiếu được bán với giá bằng mấy lần của lợi nhuận, chẳng hạn như 30 lần lợi nhuận hoặc 12,5 lần lợi nhuận. Điều này có nghĩa là giá cổ phiếu P hiện đang giao dịch cao hơn so với thu nhập bình quân một cổ phiếu E (hoặc EPS) 30 lần.

Tuy nhiên, để đơn giản, tất cả những gì bạn cần biết là các nhà đầu tư giá trị thích một tỷ lệ P/E càng thấp càng tốt - tốt hơn hết là ở mức 1 con số. Do đó, một cổ phiếu được bán với giá (P) 50.000 đồng và tạo ra EPS (E) 2.000 đồng sẽ có bội số lợi nhuận (P/E) là 50.000/2.000 hay 25 lần lợi nhuận. Một nhà đầu tư giá trị thông thường sẽ bỏ qua cổ phiếu này.

Tỷ suất sinh lời (Earning Yield): Tỷ suất sinh lời EY đơn giản là nghịch đảo của tỷ lệ P/E. Vì vậy, một cổ phiếu với tỷ lệ P/E bằng 5 sẽ có tỷ suất sinh lời EY là 1/5 hay 0,2 – tương đương 20%. Thông thường, một tỷ suất sinh lời cao sẽ cho các nhà đầu tư thấy rằng cổ phiếu đó đang tạo ra lượng lớn lợi nhuận so với giá.

Ngoài các chỉ số cơ bản nêu trên, một số thông tin khác cũng sẽ giúp bạn tìm ra những cổ phiếu bị định giá thấp mà không cần phải làm bất kỳ tính toán nào nhưng nó đòi hỏi bạn phải có những nghiên cứu sâu hơn việc định giá cổ phiếu.

Hoạt động giao dịch nội bộ: “Người nội bộ” có thể là những giám đốc và nhà quản lý cấp cao của công ty hoặc bất kỳ cổ đông nào sở hữu ít nhất 10% cổ phần.

Đối với giám đốc và quản lý của công ty, họ là những người biết rõ tất cả thông tin bao gồm cả những tin mật về công ty mà họ điều hành. Vì vậy, nếu họ mua cổ phiếu của chính doanh nghiệp nhà, ta hoàn toàn có thể giả định rằng công ty có triển vọng thu lợi nhuận.

Tương tự như vậy, các nhà đầu tư sở hữu ít nhất 10% số cổ phiếu của một công ty sẽ không mua quá nhiều nếu họ không nhìn thấy tiềm năng lợi nhuận. Việc họ tiếp tục mua nhiều hơn tức là họ đang tìm thấy tiềm năng lợi nhuận lớn hơn.

Mặt khác, việc bán cổ phiếu của một người nội bộ nào đó không nhất thiết thể hiện có tin xấu về hiệu quả dự kiến của công ty – có thể đơn giản chỉ là họ cần tiền cho bất kỳ số lý do cá nhân nào. Tuy nhiên, nếu những người nội bộ đang bán tháo số lượng lớn cổ phiếu, để đảm bảo thì cần có sự phân tích sâu hơn nữa để biết được lý do đằng sau việc này.

Nghệ thuật đầu tư giá trị: Chìa khóa để mua một cổ phiếu có giá thấp hơn giá trị thực là thực hiện mua sau khi đã nghiên cứu tỷ mỉ, kỹ càng về công ty đó chứ không phải chỉ vì nó có một vài chỉ số nhìn có vẻ tốt hay việc giá cổ phiếu đó vừa rơi mạnh. Không phải dễ dàng để nói rằng đây là một cố phiểu tốt, việc áp dụng các kỹ năng thông thường và tư duy phản biện của bạn để lựa chọn cổ phiếu là điều cần thiết.

Anh Tú

Theo Tạp chí Kinh tế Chứng khoán Việt Nam