Hộ kinh doanh online chuẩn bị áp dụng mức thuế mới từ năm 2026
05/12/2025 - 19:274 phút đọc
(Banker.vn) Chính sách thuế áp dụng từ 2026 dự kiến tác động mạnh đến hộ kinh doanh online khi cơ chế xác định doanh thu và thu nhập chịu thuế được thiết kế mềm dẻo hơn.
Chính phủ đang đề xuất nâng ngưỡng doanh thu được miễn thuế thu nhập cá nhân đối với hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh lên 500 triệu đồng/năm trong dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) trình Quốc hội. Đây là mức cao hơn đáng kể so với đề xuất trước đó là 200 triệu đồng/năm và được xem là bước điều chỉnh phù hợp với thực tiễn, nhằm giảm gánh nặng cho nhóm kinh doanh nhỏ lẻ, trong đó có hoạt động bán hàng online. Dự kiến Quốc hội sẽ biểu quyết thông qua dự luật này tại kỳ họp đang diễn ra và nếu được thông qua, luật sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7/2026.
margin: 15px auto;" />Ở thời điểm hiện tại, cá nhân và hộ kinh doanh bán hàng bao gồm bán trực tiếp hoặc kinh doanh qua mạng đang được phân loại vào nhóm phân phối, cung cấp hàng hóa và phải nộp thuế giá trị gia tăng 1% cùng thuế thu nhập cá nhân 0,5%. Tổng cộng hai sắc thuế này tương đương 1,5% trên toàn bộ doanh thu trong năm.
Với mức doanh thu 1 tỷ đồng, số thuế phải nộp hiện nay là 15 triệu đồng, tức khoảng 1,25 triệu đồng mỗi tháng. Đây là mức thuế cố định theo tỷ lệ và không có khoản miễn trừ doanh thu như đề xuất mới.
Tuy nhiên, từ tháng 7.2026, khi dự luật sửa đổi có hiệu lực, hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh sẽ được trừ 500 triệu đồng doanh thu trước khi tính thuế. Như vậy, với doanh thu 1 tỷ đồng/năm, phần doanh thu chịu thuế chỉ còn 500 triệu đồng. Áp dụng tỷ lệ thuế 1,5% như hiện nay, số thuế phải nộp sẽ giảm còn 7,5 triệu đồng cho cả năm, tương đương mức giảm 50% so với quy định hiện hành. Đây được xem là thay đổi tích cực, đặc biệt với nhóm hộ kinh doanh nhỏ và người bán hàng online có doanh thu đều nhưng lợi nhuận thực tế không quá cao.
Dự thảo luật cũng mở ra lựa chọn mới cho những cá nhân và hộ kinh doanh có doanh thu trên 500 triệu đồng đến 3 tỷ đồng mỗi năm, theo đó họ có thể chọn tính thuế dựa trên thu nhập (tức doanh thu trừ chi phí) thay vì nộp theo tỷ lệ doanh thu.
Thuế suất áp dụng trong trường hợp này là 15% trên lợi nhuận, tương tự mức thuế thu nhập doanh nghiệp dành cho nhóm doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ đang áp dụng mức thuế suất tương đương. Việc mở thêm phương án này cho phép hộ kinh doanh có chi phí lớn và lợi nhuận thấp tối ưu nghĩa vụ thuế tốt hơn, thay vì áp dụng tỷ lệ 1,5% cố định như trước.
Ví dụ, với doanh thu 1 tỷ đồng, sau khi trừ phần doanh thu miễn thuế 500 triệu đồng, nếu hộ kinh doanh xác định được lợi nhuận thực còn 100 triệu đồng thì mức thuế phải nộp theo phương pháp tính thu nhập sẽ là 15 triệu đồng, cao hơn mức 7,5 triệu đồng khi nộp theo tỷ lệ doanh thu.
Nếu lợi nhuận còn lại 50 triệu đồng thì số thuế phải nộp là 7,5 triệu đồng, tương đương phương pháp truyền thống. Trường hợp lợi nhuận thực dưới 50 triệu đồng, số thuế phải nộp theo phương pháp tính thu nhập sẽ thấp hơn đáng kể, từ đó giúp hộ kinh doanh giảm nghĩa vụ thuế.
Tính toán sơ bộ cho thấy số thuế mà hộ kinh doanh phải nộp từ năm 2026 sẽ thay đổi tùy mức doanh thu, chi phí và khả năng chứng minh sổ sách. Phương pháp nộp thuế theo doanh thu vẫn phù hợp với phần lớn hộ kinh doanh nhỏ lẻ, ít chứng từ, biên lợi nhuận cao và mong muốn thủ tục đơn giản. Trong khi đó, phương pháp nộp thuế theo thu nhập sẽ có lợi cho những trường hợp có chi phí đầu vào lớn, lợi nhuận thấp hoặc hoạt động theo mô hình gần với doanh nghiệp.
Việc nâng ngưỡng doanh thu không chịu thuế và bổ sung lựa chọn tính thuế theo thu nhập được kỳ vọng sẽ giúp giảm gánh nặng thuế cho hàng triệu hộ kinh doanh nhỏ trên cả nước, đồng thời khuyến khích minh bạch hóa hoạt động kinh doanh và tiệm cận hơn với thông lệ quốc tế trong quản lý thuế đối với kinh doanh cá thể.