Cơ hội bứt phá từ cú hích chuyển đổi số
Những ngày đầu tháng 9, câu chuyện được nhắc tới nhiều nhất chính là món quà 100.000 đồng mà Chính phủ gửi tặng người dân nhân dịp Quốc khánh 2/9 thông qua ứng dụng VNeID.
Hành động tưởng chừng nhỏ bé ấy lại trở thành cú hích đưa hàng chục triệu người dân Việt bước chân vào hệ sinh thái số quốc gia, nơi danh tính của mỗi công dân được xác thực, mọi giao dịch trở nên minh bạch và thuận tiện. Đây không chỉ là món quà kỷ niệm một ngày trọng đại, mà còn là minh chứng sinh động về cách công nghệ đang len lỏi vào từng ngóc ngách của đời sống, mở ra cánh cửa để hiện thực hóa khát vọng E-Vietnam - một quốc gia số thịnh vượng.
Câu chuyện của Việt Nam được đặt trong bối cảnh so sánh thú vị với Estonia, quốc gia châu Âu chỉ có 1,3 triệu dân, bằng 1,3% dân số Việt Nam. Năm 2000, GDP đầu người của họ mới đạt 3.000 USD, nhưng sau 23 năm, nhờ chiến lược số hóa quyết liệt mang tên E-Estonia, con số này đã tăng hơn 10 lần, đạt 30.100 USD. Estonia trở thành minh chứng rõ rệt cho sức mạnh của chuyển đổi số trong việc nâng tầm vị thế quốc gia. Câu hỏi đặt ra: Việt Nam có thể lặp lại, thậm chí làm tốt hơn câu chuyện ấy để trở thành E-Vietnam?
Tọa đàm “Cơ hội vươn mình từ chuyển đổi số: Câu chuyện tiên phong từ ứng dụng VNeID và ngành Tài chính Ngân hàng”
Ngày 9/9, tại Tọa đàm “Cơ hội vươn mình từ chuyển đổi số: Câu chuyện tiên phong từ ứng dụng VNeID và ngành Tài chính Ngân hàng” do CafeF (thuộc VCCorp) tổ chức, nhiều góc nhìn đã được các chuyên gia kinh tế, tài chính, ngân hàng chia sẻ.
Từ câu hỏi Việt Nam có thể đi theo con đường của Estonia? PGS.TS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, thành viên của Tổ tư vấn Chính sách của Chính phủ, khẳng định: “Việt Nam hoàn toàn có năng lực để đạt được thành quả lớn lao, thậm chí còn hơn thế, nếu biết khai thác nội lực và giải phóng những tiềm năng còn bị kìm hãm”. Ông nhấn mạnh, bản lĩnh phi thường được hun đúc qua nhiều cuộc chiến tranh, năng lực chiến đấu trước những thách thức khốc liệt chính là nền tảng để đất nước bước vào thời kỳ mới. Vấn đề nằm ở chỗ, năng lực ấy vẫn chưa được phát huy đúng mức trong phát triển kinh tế, xã hội.
Nhìn lại lịch sử phát triển sau thống nhất, đã có ba lần đất nước đặt quyết tâm thay đổi từ lựa chọn cách mạng khoa học kỹ thuật, đến bước ngoặt mở cửa kinh tế thị trường và nay là thời điểm đặt vấn đề giải phóng thể chế để kinh tế tư nhân cùng khoa học công nghệ trở thành động lực then chốt. Theo TS. Trần Đình Thiên, đây chính là cơ hội để Việt Nam “giải nghẽn”, tạo nên sức bật mới. Với nền kinh tế sáng tạo và tri thức, Việt Nam đủ cơ sở để tin vào một hành trình phát triển mạnh mẽ trong kỷ nguyên số.
PGS.TS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, thành viên của Tổ tư vấn Chính sách của Chính phủ chia sẻ tại tọa đàm
Ở góc nhìn doanh nghiệp, ông Hoàng Trung Hải, Phó Tổng giám đốc Tư vấn, dịch vụ tài chính ngân hàng, Công ty cổ phần tư vấn EY Việt Nam cho rằng, E-Vietnam trước hết là Chính phủ số, xã hội số và kinh tế số, trong đó người dân và doanh nghiệp là trung tâm. VNeID chính là hạt nhân giúp định danh đồng bộ, minh bạch, giảm tiêu cực trong quản lý nhà nước, đồng thời mang lại lợi ích thiết thực cho ngân hàng và khách hàng. Ông nhấn mạnh, câu chuyện 100.000 đồng qua VNeID vừa qua là ví dụ sinh động cho thấy sự lan tỏa của một nền tảng số quốc gia có thể tác động nhanh và mạnh đến toàn xã hội như thế nào?
Động lực định hình E-Vietnam
Ở một khía cạnh khác, ngành Ngân hàng được coi là lực lượng tiên phong trong chuyển đổi số. Ông Nguyễn Hưng, Tổng giám đốc Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPBank), khẳng định: “E-Vietnam hoàn toàn có thể trở thành hiện thực ngay trong thập kỷ này, khi VNeID đóng vai trò then chốt”. Ông dẫn chứng, trước đây ngân hàng từng áp dụng eKYC để mở tài khoản trực tuyến nhưng vẫn lo ngại rủi ro giả mạo danh tính. Nay, nhờ kết nối trực tiếp với cơ sở dữ liệu dân cư qua VNeID, gần như toàn bộ hồ sơ khách hàng được xác thực tin cậy, góp phần giảm thiểu đáng kể tình trạng lừa đảo. Đây là bước tiến có ý nghĩa không chỉ với ngân hàng mà với cả hệ thống tài chính.
Câu chuyện thực tế cho thấy Việt Nam hiện sở hữu hạ tầng thanh toán nhanh vượt trội so với nhiều nước châu Âu, nhưng cũng từng đối mặt với nguy cơ bị lợi dụng để lừa đảo. Khi công nghệ xác thực khuôn mặt gắn liền với dữ liệu dân cư được áp dụng, những thủ đoạn gian lận qua tài khoản cá nhân dần bị chặn đứng. Sự phối hợp chặt chẽ giữa ngân hàng và cơ quan công an đã giúp ngăn chặn dòng tiền bất hợp pháp, qua đó củng cố niềm tin cho xã hội.
Ông Nguyễn Hưng, Tổng giám đốc Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPBank) chia sẻ
Theo ông Hưng, dữ liệu dân cư quốc gia không chỉ là tài sản quản lý mà còn là nguồn lực to lớn cho đổi mới dịch vụ ngân hàng. Việc tích hợp mở tài khoản, xác thực giao dịch lớn, phát hành thẻ hay thậm chí đề xuất khoản vay ngay trên VNeID không còn là viễn cảnh xa vời. Ngay chính ông đã trải nghiệm lợi ích này, khi ra sân bay, chỉ cần VNeID thay cho căn cước công dân bản cứng, quy trình trở nên đơn giản và nhanh gọn. Từ những tiện ích đời sống như vậy, VNeID chứng minh vai trò nền tảng để hiện thực hóa E-Vietnam.
Ở tầm quốc gia, điều đáng chú ý là quyết tâm cải cách của Đảng và Chính phủ được cộng đồng doanh nghiệp nhìn nhận như một điểm tựa. Có những thời điểm, doanh nghiệp chưa thay đổi kịp tốc độ tinh gọn bộ máy của Chính phủ. Đây là tín hiệu cho thấy nỗ lực từ phía nhà nước đang tạo ra nền tảng cải cách mạnh mẽ, khích lệ khu vực tư nhân đồng hành.
Ông Hoàng Trung Hải, Phó Tổng giám đốc Tư vấn, dịch vụ tài chính ngân hàng, Công ty cổ phần tư vấn EY Việt Nam chia sẻ
Theo các chuyên gia, để E-Vietnam trở thành hiện thực, cần sự chung sức từ cả ba phía: Chính phủ kiến tạo và dẫn dắt, doanh nghiệp tiên phong triển khai công nghệ và người dân chủ động tham gia hệ sinh thái số. Trên tất cả, E-Vietnam không chỉ là khẩu hiệu chính trị mà là một mục tiêu cụ thể, với những bước đi nhỏ nhưng mang sức lan tỏa lớn như câu chuyện 100.000 đồng qua VNeID.
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lịch sử để chuyển mình. Bản lĩnh và kinh nghiệm vượt qua gian khó, khát vọng vươn lên ngang tầm thế giới cùng quyết tâm cải cách thể chế, đó chính là những yếu tố cốt lõi. Khi công nghệ số hòa vào từng hoạt động đời sống, kinh tế và quản trị, E-Vietnam sẽ không còn là giấc mơ xa vời, mà trở thành một hành trình tất yếu để quốc gia bước vào kỷ nguyên thịnh vượng số.
E-Việt Nam được hiểu là Chính phủ số, xã hội số, kinh tế số,… Sự thay đổi cốt lõi này phải đến từ tầm quốc gia, lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm cho các ứng dụng và dịch vụ.