Giải mã VN-Index: Giá trị không chỉ nằm ở điểm số

21/12/2025 - 14:294 phút đọc

(Banker.vn) VN-Index phản ánh biến động giá trị của toàn bộ cổ phiếu niêm yết trên HOSE và là thước đo được sử dụng rộng rãi để theo dõi xu hướng thị trường chứng khoán Việt Nam

VN-Index là gì và được hình thành như thế nào?

VN-Index là chỉ số giá phản ánh biến động của các cổ phiếu niêm yết trên Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM. Chỉ số này được xây dựng ngay từ những ngày đầu thị trường chứng khoán Việt Nam đi vào hoạt động, với mốc cơ sở ban đầu là 100 điểm. Từ mốc khởi đầu đó, VN-Index trở thành công cụ theo dõi xuyên suốt quá trình hình thành và phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam.

Điểm đặc biệt của VN-Index nằm ở tính chất tổng hợp. Thay vì phản ánh biến động của một nhóm cổ phiếu đại diện hay một ngành cụ thể, chỉ số này bao quát toàn bộ các doanh nghiệp niêm yết trên HOSE. Nhờ đó, VN-Index thường được xem là chỉ báo trung tâm cho xu hướng chung của thị trường chứng khoán Việt Nam, phản ánh sự thay đổi về quy mô, mức độ sôi động và niềm tin của nhà đầu tư.

Cách tính chỉ số VN-Index

VN-Index được xác định theo công thức:

margin: 15px auto;" />

Trong đó, tổng giá trị vốn hóa thị trường được hiểu là tổng giá trị của toàn bộ các cổ phiếu niêm yết trên HOSE, được tính bằng giá cổ phiếu nhân với số lượng cổ phiếu đang lưu hành của từng doanh nghiệp.

Với công thức này, VN-Index phản ánh mức độ thay đổi về quy mô giá trị của toàn bộ thị trường so với thời điểm gốc, khi chỉ số được quy ước ở mức 100 điểm. Khi tổng giá trị vốn hóa thị trường tăng lên so với thời điểm cơ sở, VN-Index sẽ tăng tương ứng. Ngược lại, khi giá trị thị trường suy giảm, chỉ số sẽ giảm điểm.

VN30 và VN100: Những chỉ số bổ trợ quan trọng cho VN-Index

Bên cạnh VN-Index, thị trường chứng khoán Việt Nam còn sử dụng các bộ chỉ số như VN30 và VN100 nhằm phản ánh rõ nét hơn cấu trúc và chất lượng của thị trường. Nếu VN-Index mang tính tổng hợp, thì VN30 và VN100 giúp nhà đầu tư có thêm góc nhìn phân lớp, tập trung vào những nhóm cổ phiếu có quy mô lớn và thanh khoản cao.

VN30 là chỉ số đại diện cho 30 cổ phiếu có giá trị vốn hóa lớn và thanh khoản tốt nhất trên Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM. Các cổ phiếu trong rổ VN30 thường là doanh nghiệp đầu ngành, có ảnh hưởng lớn đến diễn biến chung của thị trường. Do được sàng lọc dựa trên các tiêu chí nghiêm ngặt về quy mô, tính thanh khoản và tỷ lệ tự do chuyển nhượng, VN30 được xem là nhóm cổ phiếu phản ánh sát nhất xu hướng của dòng vốn lớn và nhà đầu tư tổ chức.

Trong thực tế, biến động của VN30 thường có mối tương quan cao với VN-Index, thậm chí nhiều giai đoạn còn đóng vai trò dẫn dắt. Khi nhóm cổ phiếu VN30 vận động tích cực và duy trì xu hướng tăng ổn định, VN-Index thường được củng cố vững chắc. Ngược lại, nếu VN30 suy yếu, rủi ro điều chỉnh của chỉ số chung cũng gia tăng, ngay cả khi một số nhóm cổ phiếu khác vẫn giữ được nhịp tăng.

Trong khi đó, VN100 là chỉ số bao gồm 100 cổ phiếu có vốn hóa và thanh khoản lớn nhất trên HOSE, được hình thành từ việc kết hợp hai rổ VN30 và VNMidcap. Nhờ phạm vi rộng hơn, VN100 phản ánh bức tranh cân bằng hơn giữa nhóm cổ phiếu vốn hóa lớn và nhóm cổ phiếu vốn hóa trung bình. Chỉ số này thường được sử dụng để đánh giá mức độ lan tỏa của dòng tiền trên thị trường, thay vì chỉ tập trung vào một số cổ phiếu trụ cột.

Hiểu đúng VN-Index trong phân tích thị trường và chiến lược đầu tư

Trong quá trình theo dõi thị trường, không ít nhà đầu tư có xu hướng đồng nhất biến động của VN-Index với diễn biến của toàn bộ cổ phiếu. Trên thực tế, do đặc điểm tính toán dựa trên vốn hóa, VN-Index không phải lúc nào cũng phản ánh đầy đủ bức tranh thị trường. Có những giai đoạn chỉ số tăng điểm nhờ sự dẫn dắt của một số cổ phiếu vốn hóa lớn, trong khi nhiều nhóm cổ phiếu khác vẫn giao dịch kém tích cực. Ngược lại, cũng có thời điểm VN-Index đi ngang dù dòng tiền đang lan tỏa mạnh ở nhóm cổ phiếu vốn hóa vừa và nhỏ.

Vì vậy, VN-Index cần được đặt trong mối quan hệ với các chỉ báo khác như thanh khoản, độ rộng thị trường và diễn biến của từng nhóm ngành. Khi điểm số tăng đi kèm với sự cải thiện về thanh khoản và số lượng cổ phiếu tăng giá chiếm ưu thế, xu hướng tăng thường có nền tảng bền vững hơn. Ngược lại, nếu VN-Index tăng điểm nhưng thanh khoản suy giảm và độ rộng thị trường kém tích cực, rủi ro điều chỉnh có thể gia tăng.