Fed và vai trò kiểm soát kinh tế Hoa Kỳ
Trong thế giới kinh tế hiện đại, Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ (Fed) không chỉ là "người cầm lái" của nền kinh tế Mỹ mà còn ảnh hưởng sâu rộng đến toàn cầu. Mỗi quyết định của Fed, từ việc điều chỉnh lãi suất đến kiểm soát cung tiền, đều mang lại những tác động sâu sắc không chỉ trên thị trường tài chính mà còn ở các lĩnh vực khác, đặc biệt là giá vàng.
 |
| Hình minh họa |
Lãi suất và thị trường tín dụng: Một trong những công cụ quan trọng nhất của Fed là điều chỉnh lãi suất. Khi Fed tăng lãi suất, chi phí vay mượn cho các cá nhân và doanh nghiệp tăng lên, dẫn đến giảm nhu cầu tiêu dùng và đầu tư. Ngược lại, việc hạ lãi suất có tác dụng kích thích tiêu dùng và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Ví dụ, trong năm 2022, Fed đã liên tục tăng lãi suất để đối phó với tình trạng lạm phát cao, điều này không chỉ làm giảm nhiệt nền kinh tế mà còn ảnh hưởng đến mọi lĩnh vực, từ thị trường nhà đất đến tiêu dùng.
Kiểm soát lạm phát: Fed sử dụng chính sách tiền tệ để duy trì lạm phát ở mức mục tiêu khoảng 2%. Khi giá cả tăng nhanh, Fed sẽ thắt chặt chính sách tiền tệ, giảm lượng tiền lưu thông để hạ nhiệt nền kinh tế. Điều này giúp ổn định giá cả nhưng cũng gây áp lực lên người tiêu dùng và các doanh nghiệp.
Thúc đẩy việc làm và tăng trưởng: Ngoài việc kiểm soát lạm phát, Fed còn đóng vai trò thúc đẩy việc làm thông qua các chính sách hỗ trợ. Một nền kinh tế ổn định và phát triển là mục tiêu dài hạn của cơ quan này.
Tác động của Fed đến thị trường tài chính
Thị trường chứng khoán: Mỗi khi Fed tăng lãi suất, nhà đầu tư thường lo ngại vì lợi nhuận từ cổ phiếu có thể giảm. Điều này gây áp lực lên các chỉ số chứng khoán lớn như S&P 500 và Nasdaq, đặc biệt là đối với các công ty công nghệ lớn.
Đồng USD và thị trường ngoại hối: Quyết định tăng lãi suất của Fed thường khiến đồng USD tăng giá. Điều này giúp hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ trở nên rẻ hơn nhưng làm giảm tính cạnh tranh của hàng xuất khẩu. Sự thay đổi trong giá trị của USD cũng tác động đến nhiều quốc gia, đặc biệt là những nước phụ thuộc vào đồng tiền này trong giao dịch thương mại và nợ công.
Fed và ảnh hưởng đến giá vàng
Tác động trực tiếp từ chính sách lãi suất: Vàng được coi là tài sản an toàn trong thời kỳ bất ổn. Khi Fed tăng lãi suất, lợi suất trái phiếu và đồng USD tăng theo, khiến vàng trở nên kém hấp dẫn vì không mang lại lợi suất cố định. Điều này thường dẫn đến việc giá vàng giảm.
Tuy nhiên, khi Fed giảm lãi suất hoặc trong những thời kỳ kinh tế không chắc chắn, nhu cầu đối với vàng thường tăng lên. Nhà đầu tư tìm đến vàng như một "nơi trú ẩn" an toàn để bảo toàn tài sản. Giai đoạn đại dịch COVID-19 là một ví dụ điển hình khi giá vàng tăng vọt do các gói kích thích kinh tế lớn từ Fed.
Tâm lý thị trường và sự biến động: Quyết định của Fed không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến giá vàng mà còn tác động đến tâm lý thị trường. Bất kỳ thông báo nào từ Fed về chính sách tiền tệ đều có thể làm thay đổi mạnh mẽ giá vàng, đôi khi ngay lập tức. Đơn cử, những cuộc họp báo của Chủ tịch Fed thường khiến thị trường vàng biến động mạnh.
Ảnh hưởng dài hạn: Về dài hạn, giá vàng còn chịu tác động từ mức lạm phát mà Fed kiểm soát. Nếu lạm phát kéo dài và vượt tầm kiểm soát, giá vàng có xu hướng tăng cao do nhà đầu tư muốn bảo toàn giá trị tài sản trong bối cảnh tiền tệ mất giá.
Ảnh hưởng toàn cầu của Fed
Fed không chỉ tác động đến nền kinh tế Mỹ mà còn lan tỏa sức ảnh hưởng ra toàn cầu. Các quốc gia đang phát triển đặc biệt nhạy cảm với chính sách của Fed. Khi lãi suất USD tăng, chi phí vay nợ bằng đồng tiền này của các nước cũng tăng, gây áp lực lớn lên ngân sách.
Trong khi đó, sự mạnh lên của đồng USD làm giảm sức mua của các đồng tiền khác, khiến giá hàng hóa nhập khẩu tăng cao. Điều này tạo thêm gánh nặng cho các nền kinh tế phụ thuộc vào nhập khẩu, đặc biệt là những nước có thu nhập trung bình và thấp.
Fed đóng vai trò không thể thiếu trong việc định hình kinh tế Mỹ và toàn cầu. Mỗi chính sách tiền tệ của cơ quan này đều có tác động mạnh mẽ đến các thị trường tài chính, đồng thời định hướng giá trị của các tài sản như vàng. Tuy nhiên, thách thức lớn nhất với Fed là làm sao để cân bằng giữa kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng và giữ vững ổn định tài chính.
Trong tương lai, mọi con mắt vẫn sẽ dõi theo Fed, không chỉ vì sự quan trọng của cơ quan này đối với nền kinh tế Mỹ, mà còn bởi sức ảnh hưởng xuyên biên giới mà nó mang lại. Chính sách của Fed, dù chỉ là những thay đổi nhỏ, cũng có thể tạo nên những con sóng lớn trên thị trường toàn cầu, đặc biệt là với giá vàng.
 | Chứng khoán châu Á rung lắc trước quyết định lãi suất của Fed, Kospi dẫn đầu đà giảm Chứng khoán châu Á ngày 17/12 diễn biến trái chiều khi giới đầu tư tập trung vào cuộc họp chính sách quan trọng của Fed. ... |
Phạm Hường