Cuộc chạy đua đầu tư sân bay của các nước Đông Nam Á, từ Việt Nam đến Thái Lan, Singapore

Các quốc gia Đông Nam Á đang trong cuộc đua mở rộng sân bay

Theo nghiên cứu của Nikkei Asia về kế hoạch mở rộng sân bay của 7 quốc gia Đông Nam Á, bao gồm Thái Lan, Việt Nam, Thailand, Việt Nam, Philippines, Malaysia, Indonesia, Singapore và Campuchia, tổng công suất vận chuyển hành khách hàng năm sẽ đạt ít nhất 653 triệu người vào năm 2030, tăng gần gấp đôi so với mức 336 triệu người vào tháng 1/2023.

Tại Thái Lan, một nhà ga vệ tinh đã được ra mắt tại sân bay Suvarnabhumi tọa lạc gần thủ đô Bangkok hồi tháng 9 vừa qua. Phát biểu tại lễ khai trương, Thủ tướng Thái Lan Srettha Thavisin chia sẻ nhà ga mới ra đời “ngay thời điểm tuyệt vời nhất để vực dậy nền kinh tế trong nước”, đồng thời bày tỏ hy vọng việc mở rộng này sẽ đóng góp phần thúc đẩy đà hồi phục của ngành du lịch Thái Lan – vốn chịu nhiều “tổn thương” từ đại dịch COVID-19.

Được biết, nhà ga mới phục vụ 28 chiếc máy bay cùng neo đậu và 15 triệu hành khách mỗi năm. Theo đó, sau khi đi nhà ga này đi vào hoạt động hoàn toàn, tổng công suất của sân bay Suvarnabhumi sẽ tăng thêm 30%, lên mức 60 triệu hành khách mỗi năm, qua đó giảm thiểu tình trạng tắc nghẽn.

Theo Nikkei Asia, sân bay này cũng sắp hoàn thiện đường băng thứ ba và dự kiến sẽ đưa vào hoạt động vào năm 2024. Bên cạnh đó, Thái Lan cũng dự tính xây thêm nhà ga thứ hai và mở một đường băng mới nữa vào năm 2023, đồng thời tăng công suất phục vụ lên mức 150 triệu hành khách mỗi năm.

Ngoài ra, Chính phủ Thái Lan còn có kế hoạch mở rộng 2 sân bay khác là sân bay quốc tế Don Mueang gần thủ đô Bangkok và sân bay U-Tapao ở phía Nam thủ đô. Nếu hoàn thành, tổng công suất của 3 sân bay tại khu vực trung tâm đô thị sẽ tăng lên 200 triệu hành khách vào năm 2030.

Không kém cạnh, Việt Nam được cho là sẽ đầu tư gần 100.000 tỷ đồng (4 tỷ USD) để nâng công suất sân bay quốc tế Nội Bài lên mức 60 triệu hành khách vào năm 2030, gấp 2,5 lần công suất hiện tại.

Đáng chú ý, Việt Nam cũng đang triển khai dự án sân bay quốc tế Long Thành, với tổng mức đầu tư khái toán hơn 330,000 tỷ đồng (tương đương khoảng 16 tỷ USD) và chia làm 3 giai đoạn. Tổng công suất thiết kế khi hoàn chỉnh của sân bay Long Thành là 100 triệu khách/năm và 5 triệu tấn hàng hoá/năm. Dự kiến, sân bay Long Thành giai đoạn 1 sẽ đi vào hoạt động vào cuối năm 2026.

Trong khi các nước láng giềng đang gấp rút mở rộng sân bay, Campuchia dự kiến sẽ mở một sân bay quốc tế mới gần Phnom Penh vào năm 2025. Được biết, tổng vốn đầu tư xây dựng dự án này là 1,5 tỷ USD. Thời gian đầu, sân bay này có thể phục vụ 13 triệu hành khách, trước khi nâng công suất lên mức 30 triệu hàng khách vào năm 2030.

Một quốc gia Đông Nam Á khác là Malaysia cũng lên kế hoạch mở rộng công suất của các sân bay lên 150 triệu hành khách mỗi năm, gấp đôi công suất hiện tại. Trong khi đó, Singapore đang nhắm tới con số 140 triệu hành khách, tăng 75% so với công suất hiện nay.

Tuy nhiên, hiện các dự án của hai quốc gia này vẫn chưa có thời gian hoàn thành dự kiến.

Nikkei Aisa nhận định, việc các nước Đông Nam Á nói trên gấp rút mở rộng sân bay được thúc đẩy bởi sự gia tăng nhu cầu nội địa, trong bối cảnh tầng lớp trung lưu đang lớn dần. Theo dự báo của Tập đoàn Phát triển Máy bay Nhật Bản (JADC), nhu cầu di chuyển bằng máy bay ở khu vực Đông Nam Á sẽ tăng gần gấp 3 lần trong 2 thập kỷ tới (tính từ năm 2019). Tốc độ tăng trưởng trung bình hàng năm của khu vực này sẽ ở mức 4,6%, cao hơn tốc độ tăng trưởng toàn cầu là 3,4%.

Với quy mô lớn hơn, các sân bay có thể cải thiện trải nghiệm của hành khách, nhờ đó, không chỉ thu hút nhiều khách du lịch hơn mà còn cả các doanh nghiệp nước ngoài tới đầu tư. Mặt khác, khoản đầu tư lớn vào các dự án mở rộng này cũng sẽ tạo cú hích mạnh mẽ cho nền kinh tế.

Tuy nhiên, Nikkei Asia chỉ ra rằng, sự kỳ vọng cao về lợi ích kinh tế của các Chính phủ về lợi ích kinh tế có thể “bật đèn xanh” cho những kế hoạch đáng ra cần cân nhắc kỹ lưỡng hơn. Hãng tin này dẫn lời ông Toru Nishihama, nhà kinh tế trưởng của Dai-ichi Life, việc phát triển sân bay đòi hỏi mức chi tiêu rất lớn và thúc đẩy nhu cầu trong nước, có tác động lan tỏa rất lớn tới nên kinh tế, nên các nhà chức trách thường có xu hướng “tích cực tiến hành ngay cả khi kế hoạch của họ chưa đủ tốt”.

Philippines hiện đang lên kế hoạch cho bốn dự án mở rộng sân bay quanh thủ đô Manila. Theo đó, các tập đoàn và liên minh kinh doanh dự kiến sẽ được giao nhiệm vụ phát triển các dự án này. Tuy nhiên, vai trò của từng sân bay lại chưa được xác định rõ ràng. Điều này có thể gây ra sự tranh giành khách khách hàng giữa các bên.

Còn tại Thái Lan, mặc dù quốc gia này đã lên kế hoạch xây dựng tuyến đường sắt cao tốc nối ba sân bay ở khu vực đô thị Bangkok, nhưng việc xây dựng vẫn chưa được tiến hành, do công tác giải phóng mặt bằng cho dự án bị chậm trễ. Theo đó, rất nhiều câu hỏi đã được đặt ra về tính chính xác của dự báo về nhu cầu hành khách ở từng sân bay và đường sắt cao tốc và điều này có thể suy giảm hiệu quả đầu tư.

Bài toán tổng thể trong quy hoạch sân bay Mới đây, trong cuộc làm việc với đoàn công tác Chính phủ, lãnh đạo tỉnh Kon Tum đã đề xuất hai giải pháp về giao ...

Khởi công ‘trái tim’ của sân bay Long Thành và lời hứa của Chính phủ “Dứt khoát không để tình trạng kéo dài, chậm tiến độ và chưa rõ hướng xử lý khả thi, hiệu quả như vừa qua”. Đây ...

Năm 2024 dự kiến kiểm toán cao tốc Bắc - Nam, sân bay Long Thành Năm 2024, Kiểm toán Nhà nước dự kiến sẽ lựa chọn kiểm toán các dự án trọng điểm, quan trọng quốc gia trong Kế hoạch ...

Vietjet "chạm trán" Vaeco tại dự án xây dựng khu bảo trì tàu bay sân bay Long Thành Công ty CP Hàng không Vietjet và Công ty TNHH MTV Kỹ thuật máy bay (Vaeco) là hai nhà đầu tư đầu tiên nộp hồ ...