Cơ chế, chính sách đột phá trong chăm sóc sức khỏe Nhân dân

02/12/2025 - 21:435 phút đọc

margin: 15px auto;" />

Nhấn mạnh tính nhân văn và yêu cầu đảm bảo tính khả thi

Về chính sách mở rộng quyền lợi chăm sóc sức khỏe và giảm gánh nặng tài chính y tế cho người dân tại Điều 2, các đại biểu cơ bản nhất trí với các đề xuất trong dự thảo. Đây là những quy định mang tính nhân văn, đáp ứng kịp thời nguyện vọng của cử tri và thể hiện sâu sắc sự quan tâm của Nhà nước đối với công tác an sinh xã hội. Tuy nhiên, một số ý kiến cũng chỉ ra nhiều khó khăn để triển khai thực hiện các chính sách này như gánh nặng tài chính, lo ngại về nguồn nhân lực y tế, dịch vụ cơ bản chưa đạt chuẩn, tình trạng thiếu thuốc phổ biến...

Trên quan điểm chăm sóc tối đa sức khỏe cho Nhân dân nhưng phải bảo đảm tính khả thi và bền vững trong tổ chức thực hiện, đại biểu Dương Khắc Mai, Đoàn ĐBQH tỉnh Lâm Đồng đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo cân nhắc hoàn thiện một số nội dung.

Thứ nhất, đối với Khoản 1 và Khoản 2 quy định về lộ trình tăng mức hưởng và tiến tới miễn viện phí, đại biểu đề nghị cần cụ thể hóa rõ lộ trình theo từng giai đoạn 3-5 năm, gắn với các chỉ tiêu về cân đối Quỹ Bảo hiểm y tế (BHYT và ngân sách nhà nước). Đại biểu nêu thực tiễn nhu cầu khám chữa bệnh tăng rất nhanh theo tốc độ “già hóa” dân số và gia tăng bệnh không lây nhiễm, nếu không thiết kế chặt chẽ có thể dẫn đến nguy cơ mất cân đối Quỹ BHYT trung và dài hạn.

Thứ hai, đại biểu thống nhất cao với chính sách nâng mức hưởng 100% chi phí khám chữa bệnh cho hộ cận nghèo và người cao tuổi từ đủ 75 tuổi đang hưởng trợ cấp hưu trí xã hội (Điểm a Khoản 1 Điều 2), đồng thời đề nghị nghiên cứu mở rộng dần sang nhóm người từ 70 tuổi để phù hợp thực tiễn già hóa, kèm cơ chế kiểm soát chi phí hợp lý nhằm tránh lạm dụng quỹ.

Thứ ba, với quy định thí điểm đa dạng hóa các gói BHYT và BHYT bổ sung (Khoản 3 Điều 2), đại biểu đồng thuận với chủ trương xã hội hóa có kiểm soát, mở rộng lựa chọn cho người dân. Tuy nhiên, cần làm rõ nguyên tắc: mọi người dân phải được bảo đảm mức chăm sóc y tế cơ bản tối đa từ BHYT bắt buộc; BHYT bổ sung chỉ mang tính nâng cao, tránh phân tầng dịch vụ theo khả năng chi trả.

Hoàn thiện cơ chế, nguồn lực và lộ trình triển khai

Về chủ trương cho phép người dân được khám sức khỏe định kỳ hoặc sàng lọc miễn phí ít nhất mỗi năm một lần từ năm 2026, đại biểu Hà Sỹ Huân, Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Nguyên bày tỏ sự đồng tình. Đại biểu đề nghị bổ sung các vấn đề gồm: Xác định rõ nhóm ưu tiên như người cao tuổi, người lao động môi trường độc hại, vùng khó khăn để địa phương chủ động nguồn lực; Chính phủ ban hành khung danh mục khám sàng lọc cơ bản để tránh dàn trải, hình thức; Quy định rõ cơ quan giám sát và cơ chế bảo vệ người mua BHYT bổ sung, hạn chế thương mại hóa quá mức.

Đồng quan điểm, đại biểu Lê Thị Ngọc Linh, Đoàn Cà Mau cho rằng Nghị quyết cần xác định nhóm ưu tiên khám miễn phí trước (người cao tuổi, người khuyết tật, trẻ dưới 16 tuổi, lao động nặng nhọc...) và xây dựng lộ trình theo giai đoạn, ưu tiên nhóm nguy cơ cao hoặc khó tiếp cận dịch vụ.

Đại biểu cũng nhấn mạnh yêu cầu bảo đảm nguồn lực tài chính và năng lực cung ứng. Việc khám sức khỏe định kỳ quy mô lớn sẽ tạo áp lực lên Quỹ BHYT và hệ thống y tế cơ sở, nên cần dự báo chi phí, phân bổ nguồn lực, đẩy mạnh hồ sơ sức khỏe điện tử để giảm tải.

Đại biểu Lê Thị Ngọc Linh kiến nghị bổ sung quy định để người thuộc hoàn cảnh khó khăn mắc bệnh hiểm nghèo (đặc biệt là ung thư) được hưởng BHYT 100%, nhằm bảo đảm công bằng tiếp cận và thực hiện chủ trương “không để ai bị bỏ lại phía sau”.

Cùng quan điểm, đại biểu Trịnh Thị Tú Anh, Đoàn Lâm Đồng nêu thực tế chi phí thuốc chiếm tỷ trọng lớn (khoảng 33%). Đại biểu kiến nghị cập nhật kịp thời danh mục thuốc, nhất là thuốc điều trị ung thư, thuốc điều hòa miễn dịch thế hệ mới; ưu tiên thuốc có bằng chứng lâm sàng rõ ràng; cập nhật linh hoạt theo tiến bộ y học quốc tế; gắn mở rộng danh mục với đánh giá hiệu quả - chi phí để bảo đảm chi trả bền vững.

Đại biểu Thạch Phước Bình, Đoàn Vĩnh Long đề nghị xem xét chủ trương cấp thẻ BHYT cho toàn dân. Theo đại biểu, cấp thẻ không đồng nghĩa Nhà nước chi trả toàn bộ, mà đảm bảo 100% người dân có thẻ, với mức đóng - hỗ trợ - đồng chi trả phù hợp từng nhóm đối tượng. Để thực hiện, cần đồng thời: hoàn thiện y tế cơ sở; cải cách đấu thầu mua sắm để tránh thiếu thuốc, thiếu vật tư; xây dựng chuẩn dữ liệu y tế quốc gia và đẩy mạnh chuyển đổi số.

Phát biểu tiếp thu, giải trình ý kiến đóng góp của các đại biểu tại phiên thảo luận, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, liên quan đến các đề xuất về việc mở rộng quyền lợi khám sức khỏe định kỳ và khám sàng lọc toàn dân, hiện tại đã có những điều chỉnh phù hợp. Nhiều nội dung liên quan đến công tác phòng bệnh, bao gồm việc khám sức khỏe định kỳ và khám sàng lọc đã được tập hợp và đưa vào dự án Luật Phòng bệnh. Đây là cơ sở pháp lý cao nhất, mang tính dài hạn để khắc phục các vướng mắc sau đại dịch COVID-19.

Các vấn đề về đối tượng, lộ trình và việc triển khai cụ thể sẽ được Chính phủ hướng dẫn bằng Nghị định, Thông tư sau khi luật được thông qua, đảm bảo tính linh hoạt khi điều kiện thực tiễn và nguồn lực có thay đổi, tránh việc phải sửa luật hoặc nghị quyết nhiều lần.

Đối với các đề xuất liên quan đến Quỹ Bảo hiểm y tế và chính sách BHYT toàn dân, Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết nội dung này liên quan đến khả năng cân đối quỹ, sẽ tiếp thu và thể hiện một phần trong Nghị quyết. Đồng thời tiếp tục hoàn thiện trong quá trình sửa đổi các quy định pháp luật liên quan đến chính sách BHYT.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan khẳng định Cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ nghiêm túc tiếp thu ý kiến của các đại biểu, hoàn thiện dự thảo Nghị quyết nhằm xây dựng một hệ thống y tế công bằng, hiện đại, đáp ứng tốt hơn nhu cầu chăm sóc sức khỏe của nhân dân.