Lỗ hổng quản lý mỹ phẩm?

Liên quan vụ việc tại Thẩm mỹ viện Mailisa, tại họp báo thường kỳ Chính phủ tháng 11/2025 chiều 6/12, báo chí đặt câu hỏi về việc Bộ Y tế đình chỉ và thu hồi toàn bộ các sản phẩm đã được công bố trước đó. Các sản phẩm này đã lưu hành và được sử dụng trên thị trường trong một thời gian dài, nhưng chỉ bị đình chỉ và thu hồi sau khi cơ quan điều tra khởi tố vụ án. 

Từ thực tế đó đặt ra vấn đề công tác quản lý, giám sát và hậu kiểm có tồn tại hạn chế, dẫn đến việc sản phẩm không đạt tiêu chuẩn vẫn lưu hành kéo dài mà chưa được phát hiện.

margin: 15px auto;" />

Thứ trưởng Thường trực Bộ Y tế Vũ Mạnh Hà cung cấp thông tin liên quan đến Thẩm mỹ viện Mailisa - Ảnh: VGP/QP

Về nội dung này, Thứ trưởng thường trực Bộ Y tế Vũ Mạnh Hà cho biết, căn cứ Nghị định 117/2020/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế; Thông tư 06/2011/TT-BYT Quy định về quản lý mỹ phẩm, Bộ Y tế đã ban hành quyết định đình chỉ lưu hành, thu hồi toàn bộ sản phẩm mỹ phẩm do Công ty MK Skincare công bố với lý do công ty không xuất trình được Hồ sơ thông tin sản phẩm (PIF).

"Hồ sơ thông tin sản phẩm (PIF) là các tài liệu kỹ thuật chi tiết về chất lượng, an toàn và hiệu quả của sản phẩm mỹ phẩm. Không yêu cầu PIF trong hồ sơ công bố sản phẩm, tuy nhiên, cơ sở công bố phải có trách nhiệm lưu giữ và xuất trình để cơ quan chức năng kiểm tra, nếu không xuất trình được sẽ bị thu hồi và xử lý vi phạm", Thứ trưởng Vũ Mạnh Hà thông tin.

Để ngăn ngừa các sàn thương mại điện tử, các trang mạng xã hội kinh doanh các sản phẩm đã bị thu hồi, đình chỉ lưu hành, Bộ Y tế đã phối hợp với Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương), Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) yêu cầu các đơn vị ngừng kinh doanh, quảng cáo, đăng bài liên quan đến sản phẩm mỹ phẩm bị thu hồi.

Theo Bộ Y tế, việc quản lý mỹ phẩm hiện nay theo cơ chế doanh nghiệp công bố sản phẩm, cơ quan chức năng kiểm tra hậu kiểm. Doanh nghiệp thông báo với cơ quan nhà nước việc đưa sản phẩm ra thị trường và phải chịu trách nhiệm về các nội dung kê khai, tính an toàn, hiệu quả và chất lượng sản phẩm khi đưa sản phẩm mỹ phẩm ra lưu thông. Cơ quan chức năng kiểm tra việc tuân thủ của doanh nghiệp sau khi công bố theo nguyên tắc quản lý rủi ro (kiểm tra xác suất), ưu tiên kiểm tra đối với doanh nghiệp, sản phẩm có nhiều nguy cơ.

"Cơ chế được áp dụng thống nhất theo Hiệp định mỹ phẩm ASEAN mà Việt Nam là thành viên. Cơ chế này hội nhập quốc tế, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tuân thủ, làm ăn chân chính, sớm đưa các sản phẩm có chất lượng phục vụ người dân", Thứ trưởng Vũ Mạnh Hà nhấn mạnh.

Thu hồi 80 số tiếp nhận Phiếu công bố mỹ phẩm vi phạm của Công ty TNHH Sản xuất Thương mại Dịch vụ Xuất nhập khẩu MK Skincare còn hạn sử dụng. Ảnh: TL.

Tăng chế tài xử phạt trong lĩnh vực mỹ phẩm

Thứ trưởng Vũ Mạnh Hà cũng cho hay, về công tác thanh tra, kiểm tra mỹ phẩm hiện được triển khai bởi nhiều bộ, ngành và chính quyền địa phương. Trong đó, Bộ Y tế chịu trách nhiệm kết luận chất lượng mỹ phẩm trên phạm vi toàn quốc, cơ quan hải quan quản lý hoạt động thông quan và xuất nhập khẩu sản phẩm. UBND các tỉnh thành, phố quản lý hoạt động của các cơ sở sản xuất, kinh doanh mỹ phẩm trên địa bàn...

Trong giai đoạn 2020 - 2025, Bộ Y tế đã tham mưu Chính phủ ban hành nhiều chỉ thị, công điện về phòng chống hàng giả trong lĩnh vực thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm, thiết bị y tế và hóa chất; đồng thời ban hành nhiều văn bản yêu cầu địa phương tăng cường hậu kiểm. Bộ cũng ký quy chế phối hợp với Bộ Công an, Bộ Công Thương và Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch xử lý các vi phạm trên sàn thương mại điện tử và mạng xã hội.

Theo thống kê, cơ quan quản lý đã tiếp nhận gần 200.000 phiếu công bố sản phẩm mỹ phẩm; kiểm tra theo kế hoạch hơn 1.000 cơ sở và tiến hành kiểm tra đột xuất hàng trăm cơ sở khác. Hàng chục tỷ đồng tiền vi phạm hành chính đã được xử phạt; hơn 16.800 phiếu công bố bị thu hồi; 650 sản phẩm bị thu hồi do không đạt chất lượng trong tổng số hơn 11.000 mẫu kiểm tra. Tỷ lệ mẫu vi phạm giảm từ hơn 2% năm 2021 xuống còn 1,5% năm 2024.

Bộ Y tế đã chuyển cơ quan công an 2 vụ việc có dấu hiệu hình sự và thông báo rộng rãi hàng chục trường hợp sản phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ. Bộ cũng yêu cầu Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh và Đồng Nai chuyển hồ sơ vi phạm của Công ty EBC và VB Group đến cơ quan chức năng xử lý.

Về định hướng thời gian tới, Thứ trưởng Vũ Mạnh Hà cho biết, Bộ Y tế sẽ tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý về quản lý mỹ phẩm, đề xuất sửa đổi Nghị định 117/2020/NĐ-CP và Nghị định 98/2020/NĐ-CP theo hướng tăng chế tài xử phạt. Đồng thời, xây dựng hệ thống dữ liệu mỹ phẩm quốc gia, tăng cường phối hợp với các bộ, ngành và siết chặt quản lý kinh doanh, quảng cáo mỹ phẩm trên môi trường số.

"Các bộ, ngành, địa phương cần tiếp tục tăng cường thực hiện nghiêm các Chỉ thị, Công điện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất, kinh doanh hàng giả, trong đó có mỹ phẩm; xử lý nghiêm các vi phạm và chuyển cơ quan Công an nếu có dấu hiệu hình sự; gắn trách nhiệm của người đứng đầu chính quyền địa phương đối với các vụ việc vi phạm xảy ra trên địa bàn", lãnh đạo Bộ Y tế nhấn mạnh.

Ngày 21/11, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (Bộ Công an) đã khởi tố vụ án "Buôn lậu", xảy ra tại Công ty MK Skincare và các đơn vị, địa phương liên quan; đồng thời, khởi tố bị can, tạm giam đối với 8 đối tượng về tội "Buôn lậu", quy định tại Điều 188 Bộ luật Hình sự. Trong đó, có bà Phan Thị Mai và ông Hoàng Kim Khánh, chủ thẩm mỹ viện Mailisa.

Bà Mai (biệt danh Mailisa) là người sáng lập, điều hành chuỗi thẩm mỹ viện Mailisa. Ngoài hoạt động kinh doanh liên quan tới thẩm mỹ, Mailisa còn bán nhiều mỹ phẩm. Trong đó, bộ sản phẩm thuộc thương hiệu mỹ phẩm Doctor Magic được Mailisa nhập khẩu phân phối độc quyền tại Việt Nam. Trên website của Mailisa, các sản phẩm này được chào bán với giá từ 120.000 - 2.700.000 đồng.

Nguyên Thảo