Tiếp tục Chương trình Phiên họp thứ 36, sáng 21/8, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức chất vấn và trả lời chất vấn việc thực hiện các nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về giám sát chuyên đề và chất vấn từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội Khóa XV đến hết năm 2023 đối với nhóm lĩnh vực thứ nhất, gồm các lĩnh vực: Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn; Công Thương; Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
 |
| Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên trả lời chất vấn |
Chất vấn Bộ trưởng Bộ Công Thương, đại biểu Phạm Văn Hòa - đoàn Đồng Tháp cho biết, thời gian gần đây tình hình cung cấp điện cho sản xuất và tiêu dùng có tiến bộ rất rõ rệt, không giống như năm 2023 thiếu điện cục bộ. Đó là thành quả rất tốt của Bộ Công Thương và Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN).
Tuy nhiên, việc tính giá bậc thang như hiện nay chưa phù hợp với nhu cầu của người dân, nhất là bật 1 chỉ có 50 kW cho sinh hoạt, người dân tiêu thụ điện, trả tiền điện cho EVN mà lại bị thêm mức thuế 10% VAT là thấy chưa hợp lý.
Do đó, ông Phạm Văn Hòa đề xuất Bộ Công Thương nghiên cứu, nâng mức điện sinh hoạt bậc 1 lên 100kWh và tính toán xem có miễn thuế VAT hay không?
Trả lời chất vấn, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, biểu giá điện bậc thang là một mô hình phổ biến của tất cả các quốc gia nhằm khuyến khích các khách hàng sử dụng điện tiết kiệm và hiệu quả.
Nó khác với các ngành khác bởi vì, riêng điện nếu càng sản xuất ra điện thì càng ảnh hưởng đến vấn đề môi trường và khía cạnh thứ hai là nâng cao trách nhiệm xã hội trong bảo vệ môi trường vì năng lượng là một ngành phát thải khá lớn.
Ở Việt Nam, theo Quyết định số 28/2014/QĐ-TTg quy định về cơ cấu biểu giá bán lẻ điện bình quân gồm có 6 bậc. Thực hiện nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, thời gian vừa qua Chính phủ đã chỉ đạo và Bộ Công Thương đã chủ trì sửa đổi, bổ sung quyết định này.
Theo đó, trong dự thảo trình Chính phủ sáng ngày hôm nay là giảm từ 6 bậc xuống, còn 5 bậc và bậc đầu tiên là nâng từ 0 đến 50 kwh lên từ 0 đến 100 kwh.
"Như vậy, kiến nghị của đại biểu Phạm Văn Hòa đã được tiếp thu và đã được trình lên Chính phủ đúng như đại biểu mong muốn" - Bộ trưởng nói, đồng thời chia sẻ, mục tiêu nhằm hỗ trợ người nghèo nhưng đồng thời cũng giữ được mức hỗ trợ cho người nghèo, người có hoàn cảnh khó khăn từ ngân sách nhà nước, số điện lên đến 30 số, từ 30 số cho đến hết khung thứ nhất thì người tiêu dùng vẫn phải thanh toán theo quy định.
Mặt khác, để xóa dần khoảng cách bất hợp lý giữa các đối tượng sử dụng điện trong Nghị định 28 sửa đổi lần này cũng đang đề cập là điều chỉnh khung giá của các đối tượng sản xuất cũng như là kinh doanh và sinh hoạt để tiệm cận gần hơn.
Một số ngành sản xuất sẽ được điều chỉnh cho tương xứng với biểu giá trong lĩnh vực dịch vụ cũng như là trong sinh hoạt để bảo đảm không bù chéo giữa các đối tượng sử dụng điện.
Về vấn đề thuế trong thuế giá trị gia tăng trong hóa đơn tiền điện, Bộ trưởng Bộ Công Thương cho rằng, đây là quy định của Luật thuế được đáp ứng với mọi hàng hóa, dịch vụ khi giao dịch.
 |
| Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc trả lời chất vấn |
Liên quan đến vấn đề điện bậc thang và đề nghị giảm thuế để đảm bảo cho giá điện tiếp tục giảm, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc chia sẻ thêm, thuế là nguồn thu chủ yếu của ngân sách nhà nước, và thuế thu được thì ngân sách nhà nước mới đảm bảo sự vững mạnh của tài chính công và mới đảm bảo được vấn đề trang trải cho xã hội, kể cả việc đảm bảo cho hoạt động của bộ máy nhà nước cũng như vấn đề an sinh xã hội cũng như là các công trình hạ tầng trọng yếu, đầu tư công và chủ yếu đảm bảo cho việc an ninh, quốc phòng và bảo vệ Tổ quốc.
Vì vậy, việc giảm thuế để giải quyết một vấn đề theo cái gọi là giá cả biến động theo thị trường sẽ không hợp lý. Trên thực tế khi mà khó khăn do tác động khách quan như dịch Covid-19 thì trong 5 năm nay, Quốc hội đã giảm thuế cho các doanh nghiệp, các hộ gia đình, cá nhân giảm tiền thuê đất và mỗi năm chúng ta đã giảm 200.000 tỷ đồng.
Thuế VAT đã quy định là 10%, đây là mức thấp và mức này đã áp dụng từ năm 1999 đến nay, vì vậy, đưa vấn đề giảm thuế trong cuộc họp này sẽ không hợp lý.
Liên quan đến điện bậc thang, điện sinh hoạt đã có quy định hỗ trợ hộ nghèo, gia đình chính sách; áp dụng điện bậc thang đối với hộ gia đình sử dụng tiết kiệm điện. Vấn đề điện bậc thang, chúng ta đã quy định 6 bậc và như vậy, đối với điện sinh hoạt đã có quy định ưu tiên cho những gia đình nghèo, gia đình chính sách thì hỗ trợ 30 kWh và áp dụng điện bậc thang đối với hộ gia đình sử dụng tiết kiệm điện. Chúng ta đã quy định 50kWh/1giờ/tháng thì quy định mức giá bằng 92% của mức bình quân, còn đến 100 kWh, chúng ta chỉ tăng lên 5% nhằm tiết kiệm điện.