Tuyến đường Hộ Phòng - Gành Hào có chiều dài 24,8km, trong đó đoạn qua huyện Đông Hải dài hơn 20km, bề rộng mặt đường là 7 mét, tải trọng 10 tấn; tổng kinh phí đầu tư hơn 903 tỉ đồng. Điểm đầu nối với đường dẫn cầu Trần Văn Sớm (phường 1, TX. Giá Rai, tỉnh Bạc Liêu), điểm cuối nối với ngã ba Cảng cá thị trấn Gành Hào (huyện Đông Hải).
Năm 2018, tuyến đường được khởi công xây dựng. Đến ngày 19/5/2022, tuyến đường được khánh thành, đưa vào hoạt động. Trong buổi lễ khánh thành Dự án Xây dựng tuyến đường Hộ Phòng - Gành Hào, Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu đã tặng Bằng khen cho 4 tập thể và 10 cá nhân có nhiều đóng góp trong xây dựng tuyến đường.
 |
| Sau khi hoàn thành và đưa vào sử dụng, dự án đường Hộ Phòng - Gành Hào nhanh chóng xuống cấp (Ảnh TNO). |
Tuy nhiên sau đó không lâu, tháng 3/2023 UBND tỉnh Bạc Liêu kiểm điểm trách nhiệm nhiều cán bộ thuộc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông và Sở Giao thông vận tải tỉnh Bạc Liêu vì để xảy ra sai sót, lãng phí hàng chục tỉ đồng trong thiết kế bản vẽ thi công, nghiệm thu thanh toán Dự án xây dựng tuyến đường Hộ Phòng - Gành Hào.
Các cá nhân bị kiểm điểm rút kinh nghiệm gồm: Ông Bùi Hồng Kỳ, nguyên Phó giám đốc Sở Giao thông vân tải (đã nghỉ hưu); ông Hà Quang Hiền, Trưởng phòng Kế hoạch - Kỹ thuật, Sở Giao thông vận tải; ông Ngô Hiếu Trung, Phó giám đốc Đoạn quản lý đường bộ - đường sông, Sở Giao thông vận tải; ông Lương Quí Thái, Phó giám đốc Ban quản lý dự án giao thông; ông Trương Văn Tỷ, Trưởng phòng Quản lý dự án, Ban quản lý dự án giao thông Bạc Liêu.
Ngoài kiểm điểm rút kinh nghiệm, các cơ quan chức năng còn đề nghị chấn chỉnh về các sai sót, lãng phí liên quan Dự án xây dựng tuyến đường Hộ Phòng - Gành Hào, kết nối từ phường Hộ Phòng (TX. Giá Rai) đến Cảng cá Gành Hào (huyện Đông Hải).
Nguyên nhân kiểm điểm do các cá nhân nêu trên để xảy ra sai sót, lãng phí trong lập thiết kế bản vẽ thi công, dự toán dự án làm tăng giá trị dự toán hơn 19 tỷ đồng; sai sót trong công tác nghiệm thu thanh toán số tiền hơn 14,7 tỷ đồng. Trong đó, có gần 10 tỷ đồng là giá trị nghiệm thu biện pháp thi công theo thiết kế bản vẽ thi công và hợp đồng, không theo biện pháp thi công thực tế.
 |
| Gói thầu số 20 trị giá hơn 417 tỷ đồng được một Liên danh ít tên tuổi trúng thầu. |
Sau thời gian đưa vào hoạt động, hiện nay, trên tuyến đường có một số đoạn bị xuống cấp, xuất hiện nhiều ổ gà. Bên cạnh những bất cập về chất lượng công trình, dự án còn vướng nhiều tai tiếng liên quan đến hoạt động thi công, nghiệm thu, đặc biệt là các nhà thầu tham gia.
Theo tìm hiểu, toàn bộ dự án có 7 gói thầu xây lắp được đấu thầu trực tiếp, giá trị mỗi gói nhỏ nhất 35 tỷ đồng, lớn nhất trên 400 tỷ đồng. Trong đó, Gói thầu số 20, trị giá hơn 417 tỷ đồng là gói thầu lớn nhất dự án, thu hút sự quan tâm của nhiều nhà thầu. Tuy nhiên, công ty đại diện liên danh trúng thầu lại là một doanh nghiệp non trẻ, chưa có kinh nghiệm thi công các dự án quy mô lớn - Công ty TNHH Thiên Tú (liên danh chính).
Cụ thể, tại gói thầu số 20 của dự án trên là gói thầu Xây dựng đường từ Km4+500 đến Km17+690 và các cầu Đầu Lá, cầu Xã Nhơn, cầu Tư Cồ, cầu Kênh Chùa có chiều dài 13 km mặt đường và 4 cây cầu. Theo kết quả lựa chọn nhà thầu 521/TB-BMT ngày 7/8/2018 của Ban Quản lý dự án giao thông Bạc Liêu phê duyệt giá trúng thầu 417.522.580.000 đồng; đơn vị trúng thầu là liên danh Công ty CP Tân Nam - Công ty TNHH Nhật Thái - Công ty CP Thảo Nguyên - Công ty CP Xây dựng dịch vụ và Thương mại Hoàng Lai - Công ty TNHH Thiên Tú. Công ty TNHH Thiên Tú (trụ sở đóng tại 76 Phạm Sư Mạnh, phường Nam Ngạn, TP. Thanh Hóa) là liên danh chính.
Điều ngạc nhiên, lật giở lại lịch sử tham gia đấu thầu trên mạng đấu thầu quốc gia, chúng tôi phát hiện từ trước đến nay Công ty Thiên Tú không trúng bất kỳ gói thầu nào ngoài duy nhất gói thầu xây lắp trăm tỷ này với vai trò liên danh chính. Trong khi đó, những nhà thầu như Công ty CP Tân Nam (trụ sở tại Nghệ An) và Công ty Thảo Nguyên, Công ty Hoàng Lai (trụ sở tại Hà Tĩnh) - là những nhà thầu có kinh nghiệm, trúng các gói thầu trị giá ngàn tỷ đồng thì chỉ là liên danh phụ.
 |
| Giá trúng thầu Gói thầu số 24 cao hơn 6 tỷ đồng so với giá dự toán. |
Còn tại Gói thầu số 24 có giá trúng thầu cao hơn 6 tỷ đồng so với giá dự toán ban đầu đã đặt ra những dấu hỏi liên quan tới công tác lập dự toán, đấu thầu. Cụ thể, Gói thầu 24 - Xây dựng cầu kênh Nhà Thờ và hai đường vào cầu có giá gói thầu và giá dự toán 43.001.385.000 đồng. Tuy nhiên, tại Văn bản số 468/TB-BTM của Ban Quản lý dự án giao thông Bạc Liêu phê duyệt giá trúng thầu là 49.260.911.000 đồng (cao hơn 6 tỷ đồng so với giá dự toán gói thầu). Đơn vị trúng thầu là Công ty CP Đầu tư phát triển Vinaco (có trụ sở đóng tại TP. Vinh, tỉnh Nghệ An).
Ngoài các gói thầu nêu trên, dự án xây dựng tuyến đường Hộ Phòng - Gành Hào còn có nhiều nhà thầu khác tham gia. Đơn cử như tại Gói thầu 8 - Xây dựng đường từ đầu tuyến đến Km1+390 và cầu Kênh Ấp 4 có giá trúng thầu 44.817.236.000 đồng. Đơn vị trúng thầu là liên danh Công ty CP Xây dựng công trình JP 38 (trụ sở tại Hà Tĩnh) và Công ty CP Minh Đức (liên danh phụ).
Hay tại Gói thầu 12 - Xây dựng đường từ Km1+390 đến Km3+000 và cầu kênh Lộ Cũ trị giá gần 58 tỷ đồng do liên danh Công ty TNHH Nguyễn Hùng Phát và công ty CP Thành Công trúng thầu.
Hoặc tại Gói thầu 16 - Xây dựng đường từ Km3+000 đến Km4+500 và cầu kênh Thố Lác trị giá trên 58 tỷ do liên danh Công ty CP vật tư thiết bị và xây dựng công trình 624 – Công ty TNHH Tư vấn và đầu tư xây dựng Đức Trọng trúng thầu.
Luật sư Lê Minh Hải - Trưởng Văn phòng Luật sư Thành Sen cho biết, theo Điểm e, Khoản 1, Điều 43 Luật Đấu thầu quy định một trong các điều kiện để xét duyệt trúng thầu đối với đấu thầu cung cấp dịch vụ phi tư vấn, mua sắm hàng hóa, xây lắp, hỗn hợp là nhà thầu có giá đề nghị trúng thầu không vượt giá gói thầu được phê duyệt.
Trường hợp dự toán của gói thầu được phê duyệt thấp hơn hoặc cao hơn giá gói thầu được phê duyệt thì dự toán này sẽ thay thế giá gói thầu để làm cơ sở xét duyệt trúng thầu.
Trong khi đó, giá trúng thầu ở gói thầu số 24 nói trên cao hơn giá dự toán gói thầu.
Theo đó, thị xã Giá Rai và huyện Đông Hải tuy nằm liền kề nhau song bị chia cắt bởi kênh xáng Bạc Liêu - Cà Mau, từ trước đến nay chỉ có đường tỉnh ĐT980 Giá Rai - Gành Hào là tuyến đường huyết mạch, độc đạo để vận chuyện hàng hóa, thủy hải sản từ cảng cá Gành Hào lên Bạc Liêu, đi TP. Hồ Chí Minh và các tỉnh. Vì vậy, tuyến đường Hộ Phòng - Gành Hào là dự án có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với doanh nghiệp và bà con khu vực ven biển trong lưu thông vận chuyển hàng hóa.
Thế nhưng, tuyến đường đưa vào sử dụng chưa được bao lâu đã bị xuống cấp và dính nhiều tai tiếng khiến một số cán bộ bị kiểm điểm trách nhiệm. Điều này khiến dư luận đặt dấu hỏi về công tác quản lý, thi công và nghiệm thu dự án?