APT nợ quá hạn hơn 1.768 tỷ đồng: Sacombank rao bán giá "sốc"

Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín (Sacombank, HOSE: STB) đang gây chú ý khi rao bán khoản nợ hơn 1.768 tỷ đồng của một doanh nghiệp niêm yết trên sàn UPCoM. Đáng chú ý, Sacombank đã "đại hạ giá" khoản nợ này với giá khởi điểm chỉ còn hơn 846 tỷ đồng, tạo ra sự quan tâm lớn trên thị trường tài chính.

Khoản nợ này thuộc về Công ty CP Kinh doanh Thủy hải sản Sài Gòn (UPCoM: APT), một doanh nghiệp có lịch sử lâu đời nhưng đang gặp khó khăn lớn về tài chính. Sacombank rao bán toàn bộ khoản nợ của APT với nguyên trạng bao gồm: quyền và nghĩa vụ liên quan đến khoản nợ và toàn bộ quyền đối với các biện pháp bảo đảm khoản nợ.

Tại thời điểm APT thực hiện khoản vay với Ngân hàng Phương Nam, cổ đông lớn nhất khi đó của công ty là ông Trần Phát Minh, sở hữu hơn 36% – cũng đang là Phó Tổng Giám đốc của Ngân hàng này. Đến tháng 11/2009, ông Minh được bầu làm Chủ tịch HĐQT của APT.

Sacombank "đại hạ giá" khoản nợ

Cụ thể, các gói tín dụng do Thủy hải sản Sài Gòn vay tại Sacombank được hình thành từ năm 2009, gồm một hợp đồng vay hạn mức 103 tỷ đồng và một hợp đồng vay bằng vàng với hạn mức 5.833 lượng vàng SJC. Hợp đồng tín dụng 103 tỷ đồng có thời hạn 12 tháng với lãi suất 12%/năm, trong khi hợp đồng vay bằng vàng có hạn mức tương đương hơn 249 tỷ đồng (theo giá vàng cuối năm 2020) với lãi suất 10,8%/năm. Cả hai hợp đồng đều đã quá hạn, và công ty chưa có khả năng thanh toán.

Tính đến ngày 8/1/2024, tổng nghĩa vụ nợ của APT đã lên đến hơn 1.768,5 tỷ đồng, trong đó vốn vay gần 530 tỷ đồng, lãi trong hạn hơn 823 tỷ đồng và lãi quá hạn 415 tỷ đồng. Sau 15 năm, tổng lãi phải trả đã hơn gấp đôi số vốn vay ban đầu, khiến tình hình tài chính của công ty trở nên nghiêm trọng.

Sacombank đã khởi kiện APT vào tháng 5/2022 để đòi khoản nợ quá hạn, nhưng tình hình tài chính của APT không khả quan. Theo báo cáo tài chính năm 2023 của APT, công ty này đang lỗ lũy kế 1.354 tỷ đồng, âm vốn chủ sở hữu 1.264 tỷ đồng - tức là số lỗ lũy kế đang lớn gấp 15,4 lần vốn điều lệ của công ty (88 tỷ đồng). Ngoài ra, các khoản nợ ngắn hạn của APT còn lớn hơn tài sản ngắn hạn 1.328 tỷ đồng, với tổng số nợ phải trả lên đến 1.435 tỷ đồng, trong đó nợ quá hạn thanh toán chiếm đến 1.415 tỷ đồng.

Các vấn đề nêu trên cùng với những khó khăn trong việc thanh toán các khoản vay quá hạn tại Sacombank đã tạo ra yếu tố không chắc trọng yếu dẫn đến nghi ngờ đáng kể về khả năng hoạt động liên tục của APT. Kiểm toán đã nêu rõ quan điểm này trong báo cáo tài chính, khiến cho tình hình tài chính của công ty càng thêm phức tạp.

Chiến lược của APT trước khó khăn tài chính

Mặc dù gặp nhiều khó khăn, ban lãnh đạo APT vẫn khẳng định công ty đã xây dựng kế hoạch sản xuất kinh doanh và dòng tiền ổn định để chi trả các khoản nợ. Tuy nhiên, nhìn lại kết quả kinh doanh trong những năm gần đây, APT liên tục lỗ, và cổ phiếu của doanh nghiệp này hiện đang bị hạn chế giao dịch do vốn chủ sở hữu âm và ý kiến ngoại trừ của kiểm toán trong ba năm liên tiếp.

APT hiện có hai cổ đông chính là Tổng công ty Thương mại Sài Gòn (Satra) - sở hữu 30% và Công ty TNHH Tập đoàn Somo Việt Nam sở hữu 41,1%. Chủ tịch của Somo, ông Nguyễn Lâm Vinh Huy, hiện cũng là Chủ tịch HĐQT của APT. Trước đó, ông Huy đã có thời gian dài làm Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng Phương Nam, ngân hàng đã sáp nhập vào Sacombank, và sau đó là Chủ tịch của Công ty vàng Sacombank-SBJ.

Tương lai của APT và khả năng tái cơ cấu

Quá trình vay nợ của APT có sự liên quan chặt chẽ với Ngân hàng Phương Nam, nơi mà ông Trần Phát Minh, cổ đông lớn nhất của APT khi đó, đang giữ vị trí Phó Tổng Giám đốc. Ông Minh sau này trở thành Chủ tịch HĐQT của APT vào tháng 11/2009. Ông Trần Phát Minh còn nổi tiếng với vai trò Chủ tịch của Kiên Long Bank trong giai đoạn 2012-2013, và từng là cổ đông cá nhân lớn nhất của Sacombank.

Thủy hải sản Sài Gòn có trụ sở tại quận Bình Tân, TP.HCM, và là một doanh nghiệp Nhà nước được thành lập từ năm 1976. Với vốn điều lệ 88 tỷ đồng, trong đó Satra nắm giữ 30% vốn, nhưng hiện tại, cổ phiếu APT của Thủy hải sản Sài Gòn chỉ có giá 3.300 đồng/cổ phiếu, phản ánh rõ ràng sự suy giảm của doanh nghiệp này.

Với tình hình tài chính hiện tại, APT đang đối mặt với những thách thức lớn trong việc khắc phục khoản nợ và tìm kiếm các giải pháp tái cơ cấu. Việc Sacombank "đại hạ giá" khoản nợ là một động thái nhằm giảm thiểu rủi ro, nhưng cũng là dấu hiệu cho thấy sự khó khăn trong việc thu hồi nợ từ APT.

Trong tương lai, APT cần phải có những chiến lược mạnh mẽ và hiệu quả hơn để khôi phục hoạt động kinh doanh và cải thiện tình hình tài chính. Điều này không chỉ đòi hỏi sự nỗ lực từ ban lãnh đạo mà còn cần sự hỗ trợ từ các cổ đông và các đối tác tài chính khác.