79 năm thể thao Việt Nam: Hành trình của những kỳ tích

Từ buổi đầu gian khó...

Ngày 30/1/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt Chính phủ Liên hiệp lâm thời Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ban hành Sắc lệnh số 14 về việc thiết lập tại Bộ Thanh niên một Nha Thể dục Trung ương, chính thức khai sinh ra nền thể dục thể thao cách mạng Việt Nam, với nhiệm vụ “nghiên cứu phương pháp và thực hành thể dục trong toàn quốc”, nhằm “tăng bổ sức khỏe quốc dân và cải tạo nòi giống Việt Nam”.

Tới ngày 27/3/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết bài “Sức khỏe và Thể dục” đăng trên Báo Cứu Quốc - cơ quan của Mặt trận Việt Minh kêu gọi toàn dân tập thể dục. Người nhấn mạnh: “Muốn lao động sản xuất tốt, công tác và học tập tốt thì cần có sức khỏe. Muốn giữ sức khỏe thì nên phát triển phong trào thể dục thể thao cho rộng khắp”.

Trải qua 79 năm lịch sử, từ lời dạy của Bác, ngành thể dục, thể thao nói chung và thể thao Việt Nam nói riêng đã nỗ lực phấn đấu, từng bước đạt được nhiều thành tích đáng ghi nhận.

Sự phát triển của thể thao Việt Nam không chỉ đơn thuần là những tấm huy chương chúng ta giành được mà còn là câu chuyện về những con người đã vượt qua nghịch cảnh, viết nên những trang sử hào hùng bằng mồ hôi, nước mắt, thậm chí cả máu.

Hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh (ở giữa) tham gia tập luyện bóng chuyền. Ảnh tư liệu

Những ngày đầu tiên khi đất nước vừa giành được độc lập vào năm 1945, thể thao chưa phải là sân khấu lộng lẫy của những nhà vô địch, mà là những sân bóng đơn sơ giữa những làng quê nghèo, những đường chạy đầy bụi mờ của các chiến sĩ cách mạng.

Trong khói lửa chiến tranh, thể thao không phải là một cuộc tranh tài mà là cách để những người lính giữ vững tinh thần thép. Những trận bóng đá, những buổi tập võ, những cuộc chạy bền giữa rừng sâu – tất cả đều không có khán đài hay ánh đèn sân khấu, nhưng lại là nền móng cho một nền thể thao kiên cường, mạnh mẽ, sẵn sàng vươn lên bất chấp khó khăn.

... đến những kỳ tích chấn động địa cầu

Chiến tranh qua đi, đất nước bước vào công cuộc tái thiết và phát triển. Thể thao Việt Nam cũng bắt đầu những bước tiến đầu tiên ra sân chơi thế giới. Lần đầu tiên tham dự SEA Games 1977, những vận động viên của chúng ta không có nhiều điều kiện tập luyện, nhưng vẫn chiến đấu bằng tất cả ý chí. Và rồi, những tấm huy chương đầu tiên đã về với Tổ quốc. Dù không phải là huy chương vàng, nhưng đó vẫn là những nỗ lực đáng khen ngợi của một đất nước vừa bước ra từ cuộc chiến khốc liệt.

Tới thập niên 1990, thể thao Việt Nam chính thức ghi dấu ấn với những kỳ tích. Lịch sử thể thao Việt Nam sẽ không quên Trần Hiếu Ngân với tấm huy chương bạc Taekwondo tại Olympic 2000 – tấm huy chương đầu tiên trong lịch sử thể thao Việt Nam tại đấu trường danh giá nhất hành tinh.

Trong hành trình đầy tự hào của thể thao Việt Nam, bóng đá luôn là chương rực rỡ nhất. Giây phút Lê Công Vinh bật cao đánh đầu vào lưới Thái Lan ở AFF Cup 2008, đưa Việt Nam lên đỉnh vinh quang sau bao năm chờ đợi khiến triệu triệu người hâm mộ vỡ oà.

Và rồi, 10 năm sau, một thế hệ cầu thủ trẻ tiếp nối giấc mơ lớn của thể thao Việt Nam và vươn tầm quốc tế. Tháng 1/2018, trên sân cỏ Thường Châu phủ đầy tuyết trắng, những chàng trai U23 Việt Nam chiến đấu như những chiến binh, đánh bại hàng loạt đối thủ mạnh để vào chung kết U23 châu Á.

Khi Quang Hải vẽ nên đường cong "thần thánh" với cú sút phạt vào lưới Uzbekistan, hàng triệu người Việt Nam đã không cầm được nước mắt. Dù cho sau đó, Việt Nam không vô địch giải đấu, nhưng tinh thần của thể thao Việt Nam đã chinh phục trái tim của cả châu lục.

Không chỉ bóng đá nam, bóng đá nữ cũng viết nên câu chuyện kỳ diệu của riêng mình. Những cô gái vàng của đội tuyển nữ Việt Nam lặng lẽ chiến đấu để rồi giành tấm vé lịch sử dự World Cup 2023. Đó là thành quả của bao năm nỗ lực, của những giọt mồ hôi lặng lẽ rơi trên sân tập.

Chiến thắng tại Thường Châu của U23 Việt Nam mãi là một ký ức đẹp đối với thể thao Việt Nam. Ảnh: VFF

Thể thao Việt Nam không chỉ giới hạn ở bóng đá hay khu vực Đông Nam Á. Năm 2016, xạ thủ Hoàng Xuân Vinh làm nên kỳ tích khi mang về tấm HCV Olympic đầu tiên cho Việt Nam ở bộ môn bắn súng. Một khoảnh khắc mà cả đất nước dường như nín thở, rồi bùng nổ trong niềm vui sướng khi phát súng cuối cùng của Hoàng Xuân Vinh vang lên. Vinh quang lại một lần nữa về với Tổ quốc.

Tại SEA Games 31 diễn ra năm 2022, Việt Nam một lần nữa đứng trên đỉnh Đông Nam Á với 205 huy chương vàng. Nhưng điều quan trọng hơn, đó là một kỳ đại hội được tổ chức thành công rực rỡ, nơi Việt Nam không chỉ là một nước tham gia mà còn là nước chủ nhà đầy tự hào.

Tiếp tục những giấc mơ lớn

Có thể thấy, 79 năm đã qua, thể thao Việt Nam đã trải qua biết bao thăng trầm. Từ những bước chạy đầu tiên trong gian khó đến những khoảnh khắc vinh quang trên đấu trường thế giới, tất cả đều là minh chứng cho ý chí kiên cường của dân tộc Việt Nam.

Nhưng hành trình ấy chưa dừng lại. Những thế hệ vận động viên trẻ đang tiếp tục rèn luyện, mang theo giấc mơ Olympic, giấc mơ World Cup. Để một ngày nào đó, có thể một vận động viên Việt Nam sẽ bước lên bục cao nhất của Olympic, một đội bóng Việt Nam sẽ góp mặt tại World Cup và thể thao Việt Nam sẽ ghi dấu ấn đậm nét hơn trên bản đồ thế giới.

Tuy nhiên, đúng như lời chia sẻ của bà Lê Thị Hoàng Yến, Phó Cục trưởng Cục Thể dục Thể thao (Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch) việc làm sao để tiếp tục phát huy được tinh thần, những thành tích đáng tự hào mà chúng ta đã có trong bối cảnh hiện nay vẫn luôn là thử thách với thể thao Việt Nam.

Để thể thao Việt Nam có thể tiếp tục con đường đi tới những giấc mơ lớn hơn, bà Yến cho rằng, Việt Nam cần chú tâm đến việc phát triển thể thao quần chúng, thể thao cho mọi người. "Bởi đó là sức khỏe toàn dân, là nguồn nhân lực của đất nước", bà Lê Thị Hoàng Yến nói.

Phó Cục trưởng Cục Thể dục thể thao cũng nhấn mạnh, cần tạo cơ hội cho mọi người được quyền tham gia hoạt động tập luyện, biểu diễn, thi đấu để nâng cao sức khỏe, phòng bệnh, chữa bệnh, vui chơi, giải trí; tăng cường phổ biến kiến thức, hướng dẫn phong trào thể dục, thể thao quần chúng; xây dựng công trình thể thao công cộng ở khu dân cư...

Song song với đó là việc phát hiện, bồi dưỡng năng khiếu và tài năng trẻ; nâng cao chất lượng giáo dục thể chất, phát triển các loại hình hoạt động, tạo điều kiện cho học sinh, sinh viên được tham gia hoạt động thể dục, thể thao, phát triển thể chất... Với tất cả những nỗ lực của cộng đồng, bà Yến kỳ vọng "thể thao Việt Nam sẽ tiếp tục có những bước tiến vượt bậc, đóng góp chung cho sự phát triển của kinh tế-xã hội nước nhà".