10 sự kiện chứng khoán tiêu biểu năm 2025

27/12/2025 - 18:5910 phút đọc

(Banker.vn) Ngày 27/12, Câu lạc bộ Nhà báo Chứng khoán chính thức công bố 10 sự kiện chứng khoán nổi bật năm 2025, trên cơ sở bình chọn của các nhà báo theo dõi ngành. Tạp chí Thị trường Tài chính Tiền tệ trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc.

1/ TTCK Việt Nam được nâng hạng – khởi đầu cho một giai đoạn phát triển mới

Ngày 8/10/2025 (theo giờ Hà Nội), FTSE Russell công bố thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam đã đáp ứng toàn bộ các tiêu chí chính thức và được nâng hạng từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi thứ cấp. Kết quả nâng hạng đã ghi nhận những nỗ lực cải cách toàn diện cả pháp lý và hạ tầng công nghệ của toàn ngành Chứng khoán, nhằm thực hiện theo chủ trương của Đảng, Nhà nước - phát triển TTCK minh bạch, hiện đại, hiệu quả theo các chuẩn mực quốc tế.

Sự kiện này là cột mốc quan trọng đánh dấu sự phát triển mạnh mẽ của TTCK Việt Nam, ghi nhận sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Bộ Tài chính, sự phối hợp chặt chẽ của Ngân hàng Nhà nước và các bộ, ngành liên quan; sự nỗ lực của ngành Chứng khoán, sự đồng hành của các Sở giao dịch chứng khoán, Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ Chứng khoán Việt Nam, các thành viên thị trường, cơ quan thông tấn, báo chí; cũng như sự hỗ trợ từ Ngân hàng Thế giới, các chuyên gia của FTSE và nhiều định chế đầu tư toàn cầu.

Việc TTCK Việt Nam được nâng hạng đang khởi đầu cho giai đoạn phát triển mới với yêu cầu cải cách ngày càng sâu, rộng để đạt những mục tiêu dài hạn trong tương lai. Đặc biệt, việc nâng hạng mở ra cánh cửa đón dòng vốn quốc tế quy mô lớn, thúc đẩy tái cấu trúc nền kinh tế; nâng vị thế quốc gia và thu hút dòng vốn FDI chất lượng cao; tạo động lực mới cho hội nhập tài chính khu vực và thế giới.

2/ Hệ thống KRX vận hành - dấu ấn mới trên TTCK và HOSE tròn 25 tuổi

Một dấu ấn đặc biệt quan trọng của TTCK Việt Nam 2025 là sự kiện Hệ thống Công nghệ thông tin mới (Hệ thống KRX) đã được vận hành thông suốt, an toàn, ổn định kể từ ngày 5/5/2025.

Hệ thống KRX không chỉ nâng cấp toàn diện hạ tầng công nghệ, mở rộng quy mô cho thị trường, mà còn mở đường cho các sản phẩm, dịch vụ mới sau này. Cùng với kỳ vọng nâng hạng, Hệ thống KRX vận hành được đánh giá là một trong những động lực quan trọng thúc đẩy sự tăng trưởng mạnh mẽ của TTCK Việt Nam năm 2025.

KRX vận hành ổn định đã tô đậm thêm cho thành công của TTCK Việt Nam và Sở GDCK TP. Hồ Chí Minh (HOSE) khi tròn 25 tuổi. Song hành cùng sự phát triển của thị trường, trải qua hành trình 25 năm, Sở Giao dịch Chứng khoán TP. Hồ Chí Minh (HOSE) đã trưởng thành cùng với những bước chuyển mình ngày càng lớn mạnh của TTCK Việt Nam và không ngừng tạo dựng những nền tảng giá trị, đem lại niềm tin bền vững cho ngành chứng khoán nói riêng và nền kinh tế Việt Nam nói chung.

3/ TTCK lập kỷ lục về điểm số và thanh khoản

Năm 2025 đánh dấu một trong những giai đoạn sôi động nhất trong hành trình 25 năm hình thành và phát triển của TTCK Việt Nam. Thị trường ghi nhận mức tăng trưởng vượt bậc với chỉ số VN-Index tăng 41% và thiết lập đỉnh cao lịch sử mới khi có thời điểm đạt trên 1.800 điểm. Nếu tính từ đáy nhịp điều chỉnh do tác động của chính sách thuế đối ứng của Hoa Kỳ, chỉ trong 8 tháng cuối năm 2025, VN-Index đã có mức tăng trưởng tới hơn 63%, dù rằng, trong đà tăng đó không thể không nhắc tới sự tăng trưởng “thần kỳ” của nhóm cổ phiếu “họ Vin”.

Không chỉ lập kỷ lục về điểm số, thị trường năm 2025 cũng chứng kiến sự bùng nổ về thanh khoản, đặc biệt từ sau khi Hệ thống KRX đi vào vận hành hồi tháng 5. Tổng giá trị giao dịch cả 3 sàn lập kỷ lục với gần 83.000 tỷ đồng trong phiên ngày 5/8/2025. Giá trị giao dịch bình quân trong năm đạt gần 29.500 tỷ đồng/phiên, tăng hơn 40% so với bình quân năm trước.

Động lực tăng trưởng của TTCK đến từ nền tảng kinh tế vĩ mô ổn định, sự phục hồi của nhiều doanh nghiệp niêm yết và các giải pháp quyết liệt từ Chính phủ nhằm thúc đẩy tăng trưởng như: cải cách thể chế, tinh gọn bộ máy hành chính, duy trì lãi suất ở mức thấp, đẩy mạnh giải ngân đầu tư công, kích thích tiêu dùng nội địa, cắt giảm thuế...

Bên cạnh đó, nỗ lực của cơ quan quản lý trong việc đưa vào vận hành hệ thống đồng bộ Hệ thống KRX và việc FTSE Russell nâng hạng lên thị trường mới nổi thứ cấp đã góp phần thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ cho TTCK năm 2025.

4/ Nhà đầu tư nước ngoài bán ròng kỷ lục

Năm 2025, nhà đầu tư nước ngoài tiếp tục xu thế bán ròng tại các thị trường mới nổi, cận biên kéo dài từ năm 2024 và Việt Nam cũng không ngoại lệ. Năm 2025 chứng kiến quy mô bán ròng kỷ lục lịch sử của nhà đầu tư nước ngoài trên TTCK Việt Nam. Tính cả năm, nhà đầu tư nước ngoài bán ròng trên 136.000 tỷ đồng cổ phiếu, chứng chỉ quỹ tại Việt Nam.

Hai yếu tố quan trọng tác động đến giao dịch của khối ngoại trong năm 2025 là rủi ro thuế quan tăng vọt trong quý II khi Hoa Kỳ công bố thuế đối ứng rất cao lên nhiều quốc gia vào tháng 4/2025, trong đó có Việt Nam. Với Việt Nam, rủi ro này đã giảm xuống vào tháng 7 khi đàm phán thương mại Việt Nam - Hoa Kỳ có nhiều tiến triển tích cực. Tuy nhiên trong 2 quý cuối năm, diễn biến tỷ giá lại xuất hiện căng thẳng khi giá USD thiết lập đỉnh cao lịch sử mới vào cuối tháng 8/2025, tăng khoảng 3,86% so với thời điểm cuối năm 2024. Tính đến cuối năm 2025, tỷ giá vẫn tăng khoảng 3,33%. Tỷ giá tăng cao khiến danh mục đầu tư của nhà đầu tư nước ngoài bị ảnh hưởng.

Cùng với đó, làn sóng dịch chuyển dòng vốn toàn cầu về các thị trường phát triển, trong đó có Hoa Kỳ khiến thị trường này liên tiếp lập đỉnh cao mới, ảnh hưởng tới toàn bộ các thị trường cận biên và mới nổi.

5/ Chuẩn hóa an toàn vốn, nâng quản trị rủi ro của công ty chứng khoán

Ngày 29/10/2025, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư số 102/2025/TT-BTC sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 91/2020/TT-BTC quy định chỉ tiêu an toàn tài chính và biện pháp xử lý đối với tổ chức kinh doanh chứng khoán không đáp ứng chỉ tiêu an toàn tài chính.

Ngoài các nội dung điều chỉnh cho phù hợp, đồng bộ với quy định pháp luật hiện hành, Thông tư số 102/2025/TT-BTC được ban hành với mục tiêu tính các chỉ tiêu an toàn tài chính bao quát được rủi ro trong hoạt động của công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ phù hợp với sự phát triển mạnh mẽ cả chiều rộng và chiều sâu của thị trường chứng khoán, đặc biệt là tốc độ tăng vốn hóa thị trường trong thời gian qua.

Có hiệu lực từ 15/12/2025, Thông tư số 102 giúp các tổ chức kinh doanh chứng khoán quản trị rủi ro tốt hơn, nâng cao năng lực, khả năng cung cấp dịch vụ, thu hút được các nhà đầu tư, đặc biệt nhà đầu tư nước ngoài trong bối cảnh TTCK Việt Nam đang bước vào giai đoạn phát triển mới sau khi được FTSE Russell nâng hạng lên thị trường mới nổi thứ cấp. Đồng thời, góp phần gia tăng hiệu quả quản lý nhà nước về chứng khoán và TTCK, bảo đảm thị trường hoạt động hiệu quả, minh bạch, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các chủ thể tham gia thị trường.

6/ Tái khởi động làn sóng IPO và thị trường sơ cấp đang nóng lên

TTCK Việt Nam giai đoạn cuối năm 2025 chứng kiến sự sôi động khi hàng loạt doanh nghiệp lớn khởi động kế hoạch IPO và niêm yết. Tâm điểm của diễn biến này là thương vụ IPO kết hợp niêm yết của Công ty cổ phần Chứng khoán Kỹ Thương (TCX) và Công ty cổ phần Chứng khoán VPBank (VPX). Ngày 21/10/2025 cổ phiếu TCX chào sàn HOSE, ngày 11/12 là cổ phiếu VPX, tiếp đến ngày 16/12 là cổ phiếu VCK của Chứng khoán VPS chào sàn HOSE.

Như vậy, sau giai đoạn trầm lắng kéo dài từ 2018, hoạt động IPO có tín hiệu ấm lên với nhiều thương vụ được lên kế hoạch trong giai đoạn tới như: Hạ tầng Gelex, Hòa Phát Nông nghiệp, Điện máy xanh, Bách hóa xanh, Nhà thuốc Long Châu…

Cùng với Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân, loạt thương vụ diễn ra cuối năm 2025 không chỉ gia tăng sức nóng của thị trường IPO, mà còn được kỳ vọng mở đầu cho làn sóng thứ ba. Một cú hích về chính sách rõ rệt tạo ra làn gió mới này chính là Nghị định 245/2025/NĐ-CP được Chính phủ ban hành ngày 11/9/2025. Nghị định này sửa đổi, bổ sung một số nội dung trong Nghị định 155/2020/NĐ-CP, trực tiếp tác động đến quy trình IPO, rút ngắn thời gian đưa cổ phiếu lên sàn sau IPO còn 30 ngày, thay vì 90 ngày.

7/ Nhiều quy định mới với doanh nghiệp phát hành trái phiếu

Nghị định số 245/2025/NĐ-CP sửa đổi và bổ sung một số điều của Nghị định 155/2020/NĐ-CP, có hiệu lực thi hành từ ngày 11/9/2025 với thay đổi quan trọng là yêu cầu tổ chức phát hành hoặc trái phiếu đăng ký chào bán phải được xếp hạng tín nhiệm bởi tổ chức xếp hạng tín nhiệm độc lập, ngoại trừ trường hợp trái phiếu phát hành của tổ chức tín dụng hoặc trái phiếu được tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, tổ chức tài chính ở nước ngoài, tổ chức tài chính quốc tế bảo lãnh thanh toán toàn bộ gốc và lãi trái phiếu.

Nghị định 245 cũng đưa ra một loạt thay đổi đáng chú ý, tập trung vào việc siết chặt kỷ luật tài chính của doanh nghiệp phát hành và tăng cường tính minh bạch cho nhà đầu tư như áp đặt giới hạn tỷ lệ đòn bẩy tài chính, cải thiện về mặt thủ tục hành chính nhằm tăng tính hiệu quả và thanh khoản cho thị trường…

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp năm 2025 tăng trưởng tích cực về số lượng doanh nghiệp phát hành và tổng giá trị huy động, ước đạt 441,7 nghìn tỷ đồng. Trên toàn thị trường, tổng mức vốn huy động qua thị trường trái phiếu (gồm trái phiếu doanh nghiệp và trái phiếu chính phủ) năm 2025 đạt hơn 730 nghìn tỷ đồng, tương đương khoảng 27% tổng vốn đầu tư toàn xã hội.

8/ Tăng chế tài xử phạt trong chào bán, phát hành chứng khoán riêng lẻ

Ngày 25/11/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 306/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 156/2020/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán, có hiệu lực từ ngày 9/1/2026.

Nghị định nâng mức phạt tối đa đối với nhiều vi phạm trong chào bán, phát hành chứng khoán riêng lẻ và cung cấp thông tin sai lệch hoặc che giấu sự thật, mua lại trái phiếu trước hạn khi chưa được chấp thuận… Đáng chú ý, khung hình phạt nặng nhất là phạt 1 tỷ - 1,5 tỷ đồng đối với hành vi làm giả giấy tờ hoặc xác nhận trên giấy tờ giả mạo nhằm chứng minh đủ điều kiện chào bán trái phiếu.

Những điều chỉnh, bổ sung của Nghị định 306/2025/NĐ-CP cho thấy quyết tâm nâng cao tính minh bạch và trách nhiệm trong hoạt động chào bán, phát hành chứng khoán, bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư và đảm bảo sự phát triển bền vững của TTCK tại Việt Nam.

Tính từ đầu năm đến giữa tháng 12/2025, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã ban hành 488 quyết định xử phạt với tổng số tiền phạt 59,7 tỷ đồng, tập trung vào các vi phạm về công bố thông tin, thao túng thị trường và nghĩa vụ báo cáo. Đặc biệt xử phạt 1 tổ chức và 5 cá nhân đối với hành vi thao túng thị trường trong 3 vụ việc thao túng với tổng số tiền phạt là 10,5 tỷ đồng.

9/ Thí điểm thị trường tài sản mã hóa và ra mắt Ban Quản lý thị trường giao dịch tài sản mã hóa

Ngày 9/9/2025, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 05/2025/NQ-CP về việc triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam, với thời gian thí điểm là 5 năm. Đây là văn bản pháp quy đầu tiên của Việt Nam về thị trường này, được coi là bước ngoặt quan trọng, vừa mở ra cơ hội phát triển một lĩnh vực tài chính mới mẻ, vừa đặt ra bài toán quản lý rủi ro. Trong bối cảnh giao dịch tài sản mã hoá thiếu kiểm soát thời gian qua tiềm ẩn nhiều nguy cơ, chính sách mới được kỳ vọng sẽ dung hoà giữa bảo vệ nhà đầu tư và khuyến khích đổi mới sáng tạo.

Trong diễn biến liên quan, ngày 21/10/2025, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã ban hành Quyết định số 3552/QĐ-BTC về việc thành lập Ban Quản lý thị trường giao dịch tài sản mã hóa, và tiếp đó là Quyết định số 3792/QĐ-BTC ngày 10/11/2025 về việc giao nhiệm vụ điều hành Ban. Ngày 9/12/2025, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã Quyết định số 979/QĐ-UBCK quy định chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của Ban và ngày 10/12, UBCKNN đã tổ chức Hội nghị công bố quyết định của Bộ trưởng Bộ Tài chính thành lập Ban Quản lý thị trường giao dịch tài sản mã hóa.

10/ Hợp đồng tương lai chỉ số VN100 chính thức giao dịch

Ngày 10/10/2025, Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam (VNX) chính thức ra mắt Hợp đồng tương lai chỉ số VN100, đánh dấu bước phát triển quan trọng trong quá trình đa dạng hóa sản phẩm và mở rộng quy mô của thị trường chứng khoán phái sinh Việt Nam.

Đây là sản phẩm thứ hai, tiếp nối sự thành công của sản phẩm chứng khoán phái sinh đầu tiên - Hợp đồng tương lai chỉ số VN30 đang được giao dịch trên Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX).

Việc hợp đồng tương lai VN100 được chính thức đưa vào vận hành là nhằm mục tiêu thực hiện đa dạng hóa sản phẩm trên thị trường phái sinh nói riêng và TTCK nói chung theo Chiến lược Phát triển thị trường chứng khoán đến năm 2030 đã được Chính phủ phê duyệt. Việc đa dạng hóa sản phẩm kỳ vọng phục vụ được cả mục tiêu đầu tư và mục tiêu phòng vệ rủi ro của nhà đầu tư trên thị trường. Hợp đồng tương lai mới với chỉ số cơ sở VN100 có tính đại diện tốt, được kỳ vọng sẽ góp phần vào sự phát triển của thị trường cả về quy mô và chiều sâu.