Sẽ ứng dụng trí tuệ nhân tạo để cảnh báo rủi ro thuế trong thương mại điện tử

Tiếp tục "làm giàu" cơ sở dữ liệu

Chiều nay, 23/9, Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức Tọa đàm với chủ đề "Tăng cường hiệu quả quản lý thuế đối với thương mại điện tử" nhằm thảo luận về những giải pháp nâng cao hiệu quả trong lĩnh vực này.

Tại tọa đàm, bà Nguyễn Thị Lan Anh, Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế doanh nghiệp nhỏ và vừa và hộ kinh doanh, cá nhân -Tổng cục Thuế (Bộ Tài chính) cho biết, để nâng cao hiệu quả công tác quản lý thuế đối với hoạt động thương mại điện tử ngành thuế sẽ tiếp tục “làm giàu” cơ sở dữ liệu lớn về thương mại điện tử, thu thập thông tin từ nhiều nguồn. Đó là thông tin do sàn cung cấp, thông tin do các nền tảng xuyên biên giới cung cấp, thông tin thu thập được qua công tác kiểm tra, thông tin thu thập trên internet, thông tin kết nối chia sẻ từ các bộ, ngành.

Bà Nguyễn Thị Lan Anh: Ngành Thuế đã đề xuất giải pháp sửa đổi chính sách thuế một cách đồng bộ, thống nhất. (Ảnh VGP/Nhật Bắc)

Trên cơ sở đó, thực hiện khai thác, xử lý thông tin để rà soát người nộp thuế đưa vào diện quản lý, yêu cầu kê khai phù hợp thực tế, điều chỉnh doanh thu hoặc xử lý truy thu.

Và một giải pháp rất quan trọng đó là ngành Thuế sẽ phối hợp với bộ, ngành chia sẻ, kết nối dữ liệu phục vụ quản lý thuế đối với hoạt động thương mại điện tử theo nhiệm vụ được giao tại Chỉ thị số 18/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ.

Trong đó, Bộ Công an cùng với cơ quan Thuế sẽ rà soát và đồng nhất Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư với Cơ sở dữ liệu mã số thuế; Bộ Công Thương sẽ cung cấp dữ liệu về sàn giao dịch thương mại điện tử; Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ chia sẻ dữ liệu về các tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực viễn thông, quảng cáo, phát thanh truyền hình; Ngân hàng Nhà nước sẽ thông tin về dòng tiền thanh toán, về tài khoản cá nhân.

Ngoài ra, ngành Thuế sẽ xây dựng mô hình quản lý rủi ro đối với tổ chức, cá nhân kinh doanh thương mại điện tử, theo đó áp dụng trí tuệ nhận tạo (AI) để xử lý dữ liệu lớn, đưa ra các cảnh báo đối với trường hợp có rủi ro về thuế.

Nói về tầm quan trọng của cơ sở dữ liệu, ông Trần Minh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Kinh tế số và Xã hội số, Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết, quan trọng nhất là cơ sở dữ liệu của Tổng cục Thuế liên quan đến cơ sở dữ liệu về hóa đơn, cơ sở dữ liệu về thuế.

Cơ sở dữ liệu quan trọng thứ hai là cơ sở dữ liệu các tổ chức doanh nghiệp, cá nhân có hoạt động thương mại điện tử. Cơ sở dữ liệu thứ ba cũng rất quan trọng là cơ sở dữ liệu của Ngân hàng Nhà nước, kết nối toàn bộ hệ thống tài khoản của tổ chức, cá nhân để bảo đảm dòng tiền thông suốt.

Ngoài ra, cơ sở dữ liệu của Bộ thông tin và Truyền thông gồm: Cơ sở dữ liệu của các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ phát thanh - truyền hình; truyền hình trả tiền trong nước và xuyên biên giới; các nhà cung cấp dịch vụ quảng cáo; cơ sở dữ liệu của các doanh nghiệp bưu chính, chuyển phát, đó là một khâu trong thương mại điện tử; cơ sở dữ liệu của các doanh nghiệp công nghệ số, sản xuất các thiết bị; đặc biệt các cơ sở dữ liệu liên quan đến các website có tên miền vn, có liên quan đến điện tử,..

Cuối cùng là cơ sở dữ liệu của Bộ Công an với hệ thống VNEID rất hoàn thiện, có thể gắn kết được các chủ doanh nghiệp với VNEID, giúp dữ liệu được xác thực một cách thông suốt, đấy là việc kết nối các cơ sở dữ liệu. Toàn bộ được thực hiện trên các nền tảng tích hợp và chia sẻ dữ liệu quốc gia, bộ, ngành, địa phương.

Cần cái “bắt tay” của bộ, ngành

Dù vậy, theo bà Lại Việt Anh, Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương), sự khác nhau giữa trạng thái hoạt động giữa chủ thể quản lý dữ liệu thông tin vẫn còn những tồn tại. Sự khác nhau này là do những tiêu chí quản lý khác nhau giữa các cơ quan quản lý nhà nước.

Tọa đàm về "Tăng cường hiệu quả quản lý thuế đối với thương mại điện tử". (Ảnh VGP/Nhật Bắc)

Như, Bộ Công Thương vừa quản lý, vừa thúc đẩy hỗ trợ thương mại điện tử phát triển. Bộ quản lý những chủ thể sở hữu các website và các nền tảng thương mại điện tử. Và những tiêu chí của Bộ là chú trọng quản lý thông tin sản phẩm nhằm đảm bảo sự minh bạch của thông tin sản phẩm trên môi trường giao dịch thương mại điện tử; quản lý sự tuân thủ của quy trình giao dịch trên nền tảng giao dịch thương mại điện tử. Trong đó, cao hơn hết là cân bằng được trách nhiệm các bên khi tham gia giao dịch nhằm đảm bảo tốt nhất quyền lợi của người tiêu dùng trên môi trường trực tuyến.

Trong khi đó, các tiêu chí quản lý của Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế là quản lý nghĩa vụ thuế của tất cả các chủ thể kinh doanh trên môi trường thương mại điện tử. Do các tiêu chí quản lý khác nhau, nên khi xây dựng cấu trúc về dữ liệu trong công tác quản lý dẫn đến sự khác nhau.

Để khắc phục điều này, bà Lại Việt Anh cho rằng, thời gian tới cần sự phối hợp tích cực giữa Bộ Công Thương, Bộ Tài chính (mà cụ thể là Tổng cục Thuế) trong việc đồng bộ hóa các tiêu chí quản lý dữ liệu từ 2 hệ thống sao cho đảm bảo đồng bộ ngay từ đầu. Và việc đồng bộ này cần phải thực hiện ngay từ khâu đầu tiên, đó là khởi tạo tài khoản của doanh nghiệp trên hệ thống quản lý hoạt động thương mại điện tử.

Hiện nay, chúng tôi chủ trương là lấy mã số thuế của doanh nghiệp, của các hộ kinh doanh là trường dữ liệu chính. Và khi doanh nghiệp khởi tạo một tài khoản trên hệ thống của Bộ Công Thương thì ngay lập tức mã số thuế của doanh nghiệp sẽ được khớp nối, đối chiếu theo thời gian thực với dữ liệu của Tổng cục Thuế.

Và việc đồng bộ hóa các tiêu chí dữ liệu cơ bản giữa 2 hệ thống của hai đơn vị, cũng như sự cập nhật thường xuyên dữ liệu sẽ giúp cho hiệu quả quản lý của hai cơ quan được tốt hơn.