TS. Nguyễn Minh Phong: Tận dụng cơ hội xuất khẩu gạo, nhưng cần bình ổn thị trường trong nước

Số liệu từ Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV) cho thấy, trong tuần từ ngày 14/8 -20/8, giá gạo thô kỳ hạn tháng 9 niêm yết trên Sở Chicago sụt giảm 2,78%, xuống sát mức 306 USD/tấn.

Tại Việt Nam, sau 1 tháng kể từ thời điểm Ấn Độ cấm xuất khẩu gạo, ngày 19/8, giá gạo 5% tấm xuất khẩu của Việt Nam ở mức 628 USD/tấn, gạo Thái Lan cùng loại có giá 618 USD/tấn. Giá gạo 25% tấm của Việt Nam là 618 USD/tấn, gạo cùng loại của Thái Lan có giá 561 USD/tấn.

Như vậy, giá gạo 5% tấm của Việt Nam cao hơn của Thái Lan 10 USD/tấn, còn gạo 25% tấm của Việt Nam cao hơn 57 USD/tấn. Giá gạo Việt Nam xuất khẩu đang ở mức cao nhất thế giới.

Ngoài loại gạo tiêu chuẩn 5% tấm, các loại gạo thơm, gạo chất lượng cao và gạo 25% tấm của cả hai quốc gia xuất khẩu chủ lực đều giảm 10 - 20 USD/tấn, nhưng vẫn ở mức cao.

Còn tại thị trường trong nước, theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam, giá lúa thường tại ruộng tuần qua cao nhất là 7.900 đồng/kg, giá bình quân là 7.850 đồng/kg, tăng 64 đồng/kg. Tuy nhiên, giá lúa thường tại kho lại giảm trung bình 333 đồng/kg, ở mức 9.083 đồng/kg; giá cao nhất là 9.500 đồng/kg.

Giá gạo tăng cao tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất khẩu

Giá các mặt hàng gạo cũng có sự giảm. Gạo 5% tấm có giá cao nhất 14.600 đồng/kg, giá bình quân 14.486 đồng/kg, giảm 148 đồng/kg. Gạo 15% tấm có giá cao nhất 14.400 đồng/kg, giá bình quân 14.208 đồng/kg, giảm 142 đồng/kg. Gạo 25% tấm có giá cao nhất 14.200 đồng/kg, giá bình quân 13.892 đồng/kg, giảm 142 đồng/kg.

Cập nhật của các địa phương khu vực Đồng bằng sông Cửu Long đến thời điểm 11h sáng nay (ngày 22/8), giá lúa gạo trong nước vẫn giữ mức ổn định như thời điểm cuối tuần.

Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương về vấn đề giá gạo hiện nay, TS. Nguyễn Minh Phong - Chuyên gia kinh tế cho rằng, việc giá gạo của Việt Nam hiện nay đang “đắt” nhất thế giới có 2 điểm vừa đáng mừng và cũng vừa đáng lo.

Theo TS. Nguyễn Minh Phong, mừng ở chỗ lúa gạo của Việt Nam năm nay vừa được mùa, vừa được giá, sản lượng xuất khẩu tăng 25% nhưng giá trị lên tới 36%. “Điều này cho thấy Việt Nam đang đi đúng hướng và đúng thời cơ trong bối cảnh thế giới đang có sự suy giảm nguồn cung và áp lực về thiếu hụt lương thực. Chính vì vậy, giá gạo hiện nay giúp cho người nông dân có thêm thu nhập cũng như chúng ta yên tâm hơn trong định hướng sản xuất lương thực” - TS. Phong phân tích.

Bên cạnh đó, nỗi lo là ở chỗ nếu trong kho không còn dự trữ thì sẽ ảnh hưởng đến an ninh lương thực của đất nước. Mà vụ mùa tới, diễn biến ra sao thì chưa lường trước được.

“Chính vì vậy, nhiệm vụ của Chính phủ, Bộ Công Thương là điều hành xuất khẩu, nhất là xuất khẩu gạo cho tốt. Bên cạnh đó, phải dự báo mức sản lượng năm sau cho phù hợp. Về phía Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, một trong những điều quan trọng nhất là phải tiếp tục hỗ trợ người nông dân chuyển đổi giống, nâng cao chất lượng sản phẩm để nâng cao giá bán như chúng ta đang làm hiện nay” - vị chuyên gia kinh tế khuyến nghị.

TS. Nguyễn Minh Phong: Tận dụng cơ hội xuất khẩu gạo, nhưng cần bình ổn thị trường trong nước

Đánh giá về những chỉ đạo, điều hành của cơ quan quản lý nhà nước về mặt hàng gạo thời gian qua, TS. Nguyễn Minh Phong cho rằng, những chỉ đạo của Bộ Công Thương trong thời gian qua là phù hợp và sáng suốt, cẩn thận. Tuy nhiên, Bộ Công Thương cần phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các bộ ngành khác, bởi Bộ Công Thương hiện chỉ quản lý xuất nhập khẩu, còn vấn đề về trồng trọt và sản lượng của năm sau và dự trữ quốc gia là nhiệm vụ của nhiều bộ ngành khác.

“Bộ Công Thương phải cân nhắc kỹ về việc tăng giá theo giá thế giới, bởi nếu tăng theo giá thế giới là khách quan, nhưng tăng giá để đầu cơ thì cần phải phân biệt rõ ràng. Người dân vẫn có quyền tăng giá, bởi nếu không tăng theo giá thế giới thì các đầu nậu nước ngoài sẽ vào Việt Nam mua do giá rẻ và mang về nước xuất khẩu với giá cao thì người dân sẽ thiệt thòi” - TS. Nguyễn Minh Phong nói, đồng thời khuyến nghị: “Vấn đề này phải hết sức lưu ý, tránh cực đoan không cho tăng giá, mà phải cân đối với giá thế giới để phù hợp với lợi ích của người nông dân được hưởng trong bối cảnh hiện nay, tránh trường hợp lợi ích do tăng giá thế giới rơi vào tay của người nước ngoài”.

Vị chuyên gia cũng cho rằng, thời gian tới, Việt Nam cần giữ được mức giá ổn định trong nước bằng các công cụ bình ổn giá. Đây là chương trình Bộ Công Thương đã làm nhiều năm và có kinh nghiệm, còn xuất khẩu thì phải theo giá thế giới.