IMF hạ dự báo tăng trưởng kinh tế của khu vực châu Á

Căn cứ theo dữ liệu tăng trưởng suy giảm hơn dự kiến ở quý II/2022, IMF cho rằng, sự phục hồi kinh tế mạnh mẽ của châu Á vào đầu năm nay đang dần mất đà. IMF đã cắt giảm dự báo tăng trưởng của khu vực châu Á - Thái Bình Dương xuống mức 4% trong năm nay và 4,3% vào năm sau, thấp hơn nhiều so với mức trung bình 5,5% trong hai thập kỷ qua. Mặc dù vậy, châu Á vẫn là một điểm sáng trong nền kinh tế toàn cầu ngày càng ảm đạm.

Việc thắt chặt các điều kiện tài chính đang làm tăng chi phí đi vay của chính phủ và có khả năng ngày càng thắt chặt hơn khi ngân hàng trung ương ở các nền kinh tế lớn tiếp tục tăng lãi suất để kiềm chế lạm phát. Thêm vào đó, đồng tiền mất giá nhanh chóng có thể làm tăng thêm khó khăn cho các chính sách.

Trước bối cảnh cuộc xung đột giữa Nga - Ukraine vẫn đang tiếp tục ảnh hưởng đến các hoạt động kinh tế ở châu Âu, nhu cầu tiêu dùng của các quốc gia này đối với hàng xuất khẩu của châu Á cũng giảm.

Bên cạnh đó, chính sách zero-COVID của Trung Quốc cùng các đợt phong tỏa và tình trạng bất ổn ngày càng lớn trong lĩnh vực bất động sản… đã dẫn đến tốc độ tăng trưởng chậm lại một cách bất thường và rõ rệt, điều đó đang làm suy yếu động lực tăng trưởng của các nền kinh tế trong khu vực.

Giảm tốc trên diện rộng

Sau khi tăng trưởng gần bằng 0 trong quý II, Trung Quốc sẽ phục hồi khiêm tốn trong nửa cuối năm để đạt mức tăng trưởng cả năm là 3,2% và tăng tốc lên 4,4% vào năm tới, với giả định các hạn chế về đại dịch được nới lỏng dần.

Tại Nhật Bản, IMF dự đoán tăng trưởng sẽ không thay đổi ở mức 1,7% trong năm nay nhưng sẽ chậm lại ở mức 1,6% vào năm sau do nhu cầu đối ngoại không cao. Tăng trưởng của Hàn Quốc vào năm 2022 đã được điều chỉnh lên 2,6% do quý 2 tăng trưởng mạnh mẽ, nhưng lại xuống 2% vào năm 2023 do những khó khăn bên ngoài. Mặc dù chậm hơn so với dự kiến ​​trước đó, nền kinh tế Ấn Độ vẫn sẽ mở rộng ở mức 6,8% trong năm nay, tuy nhiên sẽ giảm còn 6,1% vào năm 2023 do nhu cầu đối ngoại suy yếu. Hơn nữa, việc thắt chặt các điều kiện tài chính và tiền tệ được cho là sẽ ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế của nước này.

Ngược lại, khu vực Đông Nam Á được cho là có khả năng sẽ phục hồi mạnh mẽ. Tại Việt Nam, IMF dự đoán tăng trưởng ở mức 7% và sẽ có điều chỉnh nhẹ trong năm tới do vị trí quan trọng của Việt Nam trong chuỗi cung ứng của thế giới ngày càng tăng. Trong khi đó, Philippines được dự báo sẽ tăng 6,5% trong năm nay, Indonesia và Malaysia đạt mức tăng trưởng là 5%.

Ngoài ra, Campuchia và Thái Lan sẽ mở rộng nhanh hơn vào năm 2023 với khả năng tăng trưởng về du lịch. Tại Myanmar, quốc gia đã trải qua cuộc suy thoái sâu sắc do biến động trong nước và đại dịch, dự kiến tăng trưởng năm nay ​​sẽ ổn định ở mức thấp trong bối cảnh nền kinh tế tiếp tục đối mặt với nhiều bất ổn.

Đối với các thị trường biên giới châu Á khác, triển vọng tăng trưởng kinh tế sẽ gặp nhiều thách thức hơn. Sri Lanka vẫn đang trải qua một cuộc khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng mặc dù các nhà chức trách đã đạt được thỏa thuận với IMF về một chương trình giúp ổn định nền kinh tế.

Tại Bangladesh, xung đột ở Ukraine và giá cả hàng hóa tăng cao đã cản trở sự phục hồi mạnh mẽ sau đại dịch. Tuy nhiên, IMF sẽ hỗ trợ nước này củng cố nền kinh tế bằng cách tiếp cận với Quỹ khả năng phục hồi và bền vững mới của IMF để đáp ứng nhu cầu tài trợ các dự án khí hậu. Đồng thời hai bên sẽ tăng cường khả năng đối phó với các cú sốc trong tương lai.

Các nền kinh tế nợ nần cao như Maldives, CHDCND Lào, Papua New Guinea và những nền kinh tế đang đối mặt với rủi ro tái cấp vốn như Mông Cổ, cũng đang đối mặt với những thách thức khi thủy triều thay đổi.

IMF kỳ vọng tăng trưởng trên khắp các Quốc đảo Thái Bình Dương sẽ phục hồi mạnh mẽ trong năm tới, từ 0,8% lên 4,2% trong năm nay do việc nới lỏng các hạn chế đi lại sẽ giúp các nền kinh tế có thế mạnh về du lịch phát triển trở lại.

Lạm phát vẫn tăng

Lạm phát hiện vượt quá mục tiêu của ngân hàng trung ương ở hầu hết các nền kinh tế châu Á bởi giá thực phẩm và năng lượng toàn cầu tăng cao, tiền tệ giảm so với đồng đô la Mỹ và khoảng cách sản lượng bị thu hẹp. Lạm phát cơ bản, không bao gồm giá thực phẩm và biến động năng lượng, cũng tăng do lạm phát và tiền lương - cần được theo dõi chặt chẽ. 

Ở hầu hết các nền kinh tế tại khu vực châu Á, lạm phát cơ bản đều cao hơn mục tiêu và sản lượng kinh tế gần đạt tiềm năng, đòi hỏi phải thắt chặt chính sách tiền tệ. Nguồn: IMF

Trong khi đó, đồng đô la Mỹ đã mạnh lên so với hầu hết các loại tiền tệ chính khi Ngân hàng Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) tăng lãi suất và báo hiệu các đợt tăng tiếp theo. Hầu hết các đồng tiền của thị trường mới nổi châu Á đã mất từ ​​5% đến 10% giá trị so với đồng đô la trong năm nay, trong khi đồng yên mất giá hơn 20%. Những đợt giảm giá gần đây đã bắt đầu chuyển sang lạm phát cơ bản trong toàn khu vực, điều này có thể khiến lạm phát ở mức cao lâu hơn dự kiến.

Cuối cùng, giá thực phẩm và năng lượng toàn cầu tăng vọt vào đầu năm nay khiến chi phí sinh hoạt tăng đột ngột trong toàn khu vực, đặc biệt tác động mạnh đến thu nhập thực tế của các hộ gia đình có thu nhập thấp hoặc  chi tiêu nhiều hơn so với thu nhập.

Các chính sách cho giai đoạn thử thách

Trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế đi xuống này, các nhà hoạch định chính sách đang đối mặt với những thách thức phức tạp, yêu cầu những biện pháp quyết đoán và mạnh mẽ.

Các ngân hàng trung ương sẽ cần kiên trì với việc thắt chặt chính sách cho đến khi lạm phát giảm trở lại ở mức mục tiêu đề ra. Tỷ giá hối đoái nên được phép điều chỉnh để phản ánh các nguyên tắc cơ bản, bao gồm các điều khoản thương mại - một thước đo giá cả đối với hàng hóa xuất khẩu của một quốc gia so với hàng hóa nhập khẩu của quốc gia đó - và các quyết định chính sách tiền tệ đối ngoại. Nhưng nếu các cú sốc toàn cầu dẫn đến tỷ lệ đi vay tăng đột biến không liên quan đến các thay đổi chính sách trong nước, hoặc đe dọa sự ổn định tài chính, hoặc làm suy yếu khả năng ổn định lạm phát của các ngân hàng trung ương, thì các biện pháp can thiệp ngoại hối có thể hữu ích trong chính sách hỗn hợp đối với các quốc gia có đủ dự trữ, cùng với các chính sách bảo mật vĩ mô. Các quốc gia cần khẩn trương xem xét cải thiện vùng đệm thanh khoản của mình, bao gồm cả việc yêu cầu truy cập vào các công cụ phòng ngừa từ Quỹ cho những người đủ điều kiện.

Nợ công đã tăng đáng kể ở châu Á trong 15 năm qua, đặc biệt là ở các nền kinh tế tiên tiến và Trung Quốc và còn tăng thêm trong thời kỳ đại dịch. Chính sách tài khóa cần tiếp tục củng cố để điều chỉnh nhu cầu bên cạnh chính sách tiền tệ, tập trung vào mục tiêu trung hạn là ổn định nợ công.

Đại dịch tiếp tục thúc đẩy tăng trưởng nợ công của châu Á sau khi đã tăng đáng kể trong những năm trước (phần trăm của GDP). Các nền kinh tế lớn bao gồm Australia, Nhật Bản, Hàn Quốc, New Zealand, Singapore và Đài Loan. Các nền kinh tế đang phát triển và mới nổi (EMDEs) bao gồm Campuchia, Ấn Độ, Indonesia, Kiribati, Malaysia, Quần đảo Marshall, Micronesia, Nauru, Philippines, Thái Lan và Việt Nam. Nguồn: IMF

Do đó, các biện pháp để bảo vệ các nhóm dân cư dễ bị tổn thương khỏi chi phí sinh hoạt tăng cao sẽ cần phải hiệu quả và mang tính tạm thời. Ở các quốc gia có mức nợ cao, ngân sách hỗ trợ sẽ cần phải trung lập để duy trì lộ trình củng cố tài khóa. Các khuôn khổ tài khóa trung hạn đáng tin cậy vẫn là một điều bắt buộc.

Ngoài ngắn hạn, các chính sách phải tập trung vào việc chữa lành những thiệt hại do đại dịch và xung đột địa chính trị. Vết sẹo do đại dịch và những yếu tố thách thức hiện nay có nguy cơ gia tăng khá lớn ở châu Á, một phần là do đòn bẩy tài chính cao giữa các doanh nghiệp sẽ đè nặng lên đầu tư tư nhân và thiệt hại về giáo dục do đóng cửa trường học có thể làm xói mòn nguồn nhân lực nếu các biện pháp khắc phục không được thực hiện ngay hôm nay.

Các nền kinh tế đang phát triển và mới nổi (EMDEs) có khả năng chịu nhiều ảnh hưởng nhất từ đại dịch. Nguồn: IMF

Hợp tác quốc tế mạnh mẽ là cần thiết để ngăn chặn sự phân mảnh kinh tế địa lý lớn hơn và đảm bảo rằng thương mại được hỗ trợ tăng trưởng. Bên cạnh đó, nhu cầu về những thay đổi cơ cấu chính sách là cấp thiết để thúc đẩy tiềm năng sản xuấtvà giải quyết cuộc khủng hoảng khí hậu của khu vực châu Á.

Dự báo tăng trưởng kinh tế khu vực châu Á - Thái Bình Dương (tăng tưởng GDP thực, phần trăm). Nguồn: IMF