Xung đột leo thang tại Trung Đông giữa Israel và Hamas đang khiến người tiêu dùng và chính trị gia trên toàn thế giới lo lắng về giá dầu. Trung Đông là khu vực sản xuất tới một phần ba lượng dầu thô toàn cầu, và nếu chiến tranh bùng nổ giữa Israel và Iran, giá dầu có thể chịu tác động mạnh.
 |
| Xung đột leo thang tại Trung Đông khiến người tiêu dùng và chính trị gia trên toàn thế giới lo lắng về giá dầu |
Ngày 7/10, sau khi Israel tấn công Hezbollah và Iran đáp trả bằng hàng loạt tên lửa, giá dầu đã tăng lên mức 81 USD/thùng trước khi giảm nhẹ. Tới cuối ngày 11/10, giá dầu Brent đạt 79,04 USD, trong khi dầu WTI giảm còn 75,56 USD. Dù giảm nhẹ vào cuối tuần, tính chung cả tuần, giá dầu Brent và WTI vẫn tăng hơn 1%.
Biến động giá dầu do căng thẳng Trung Đông
Thị trường dầu mỏ hiện đang theo dõi sát sao những động thái của Israel trước tình hình căng thẳng với Iran. Nếu cơ sở hạ tầng dầu khí của Iran bị tấn công, giá dầu có thể tăng mạnh. Tim Snyder, Kinh tế trưởng tại Matador Economics, cho rằng nếu xung đột leo thang và Israel phá hủy cơ sở dầu khí của Iran, giá dầu có thể tăng đột biến.
Năm 2022, xung đột giữa Nga và Ukraine đã đẩy giá dầu lên hơn 120 USD/thùng khi các lệnh trừng phạt áp đặt lên Nga – nhà xuất khẩu dầu lớn thứ hai thế giới. Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay, thị trường dầu đã có những thay đổi lớn, với nguồn cung dồi dào hơn, giúp thị trường ít bị tổn thương trước cú sốc tương tự.
Israel chưa có động thái trả đũa Iran một cách toàn diện, nhưng Tổng thống Mỹ Joe Biden đã ám chỉ khả năng cơ sở dầu mỏ của Iran có thể trở thành mục tiêu. Tuy nhiên, Iran chỉ đóng góp khoảng 2% nguồn cung dầu toàn cầu, xuất khẩu gần 2 triệu thùng mỗi ngày, so với Nga với gần 5 triệu thùng.
Nguồn cung dầu toàn cầu ổn định nhưng rủi ro vẫn còn
Bối cảnh thị trường dầu hiện tại khác biệt rõ rệt so với năm 2022. Khi Nga xâm lược Ukraine, nhu cầu dầu tăng mạnh do các nền kinh tế toàn cầu phục hồi sau đại dịch. Tuy nhiên, hiện nay, thế giới đang có nguồn cung dầu phong phú hơn.
OPEC+ đã nỗ lực giữ giá dầu ở mức cao thông qua việc hạn chế nguồn cung, nhưng kết quả không khả quan. OPEC dự định tăng sản lượng vào tháng 12. Arab Saudi, quốc gia dẫn đầu OPEC+, được cho là đã từ bỏ mục tiêu giá dầu 100 USD/thùng để bảo vệ thị phần.
Ngoài ra, công suất dự phòng của OPEC+ hiện đạt hơn 5 triệu thùng mỗi ngày, trong đó Arab Saudi có thể tăng sản lượng thêm 3 triệu thùng. Bên cạnh đó, Libya cũng đã khôi phục sản lượng lên mức 1,25 triệu thùng/ngày.
Hiện tại, 60% sản lượng dầu thế giới được cung cấp bởi các quốc gia ngoài OPEC+, tăng từ mức 44% năm 2019. Các nhà sản xuất dầu đá phiến của Mỹ đã trở thành nguồn cung dầu lớn nhất thế giới. Brazil, Canada và Guyana cũng đã tăng sản lượng trong những năm gần đây. Cơ quan Năng lượng Quốc tế dự báo nguồn cung từ các quốc gia ngoài OPEC sẽ tiếp tục tăng thêm 1,5 triệu thùng/ngày trong tương lai gần.
Tuy nhiên, nhu cầu dầu trên toàn cầu vẫn đang ở mức thấp do kinh tế Mỹ, châu Âu và Trung Quốc đang chậm lại. Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ đã điều chỉnh giảm dự báo nhu cầu dầu toàn cầu năm 2025.
Rủi ro gián đoạn nguồn cung tại eo biển Hormuz
Mặc dù nguồn cung dầu hiện tại dồi dào, nhưng nguy cơ gián đoạn nguồn cung từ Trung Đông vẫn tồn tại. Nếu Israel tấn công cơ sở hạ tầng dầu mỏ của Iran, Iran có thể trả đũa bằng cách nhắm vào các nhà sản xuất dầu đã ký kết thỏa thuận với Israel hoặc chặn eo biển Hormuz – nơi vận chuyển phần lớn lượng dầu từ Vùng Vịnh.
Trong trường hợp xấu nhất, giá dầu có thể tăng lên gần mức năm 2022. Tuy nhiên, các chuyên gia nhận định rằng ngay cả khi có gián đoạn lớn, kinh tế toàn cầu vẫn sẽ không bị ảnh hưởng quá nghiêm trọng, phần lớn nhờ vào sự tăng trưởng của sản xuất dầu tại Mỹ và sự phụ thuộc ngày càng giảm vào nhiên liệu hóa thạch.
Theo Yeap Jun Rong, chiến lược gia thị trường tại công ty tài chính IG, người tiêu dùng phương Tây có thể cảm nhận được giá xăng dầu tăng trong kịch bản căng thẳng leo thang, nhưng tác động sẽ không mạnh mẽ như thời kỳ trước.
 | Giá xăng dầu hôm nay 13/10: Xác lập tuần tăng thứ 2 liên tiếp, dự báo giá dầu lên đỉnh tuần sau Giá xăng dầu thế giới tiếp tục tăng tuần thứ hai liên tiếp, với mức tăng hơn 1%. Trong nước, giá xăng dầu đã được ... |
 | Giá xăng dầu hôm nay 12/10: Biến động mạnh sau kỳ điều chỉnh Giá xăng dầu thế giới trong tuần qua ghi nhận mức tăng nhẹ hơn 1%, dù phiên cuối tuần chứng kiến sự giảm nhẹ. Trong ... |
 | Thị trường ngày 12/10: Giá vàng bứt phá, nông sản và dầu đi lùi Thị trường ngày 12/10 ghi nhận giá vàng tăng mạnh hơn 1% do tác động từ yếu tố địa chính trị và kỳ vọng cắt ... |
Trang Nhi